آیت‌الله منتظری

لتکفن": "پس مغیره که مردی بسیار وقیح و گستاخ و از پیروان و مخلصان عثمان بود [ با بی ادبی ] گفت: به خدا سوگند دست از سر او برمی داری یا دست برداشته می‎شوی." به تعبیر دیگر یا خودت دست برمی داری یا به حسابت می‎رسیم.

سپس در ادامه گفت: "فانه أقدر علیک منک علیه و انما أرسل هؤلاء القوم من المسلمین اعزازا": "پس همانا او تواناتر است بر تو از تو بر او؛ و جز این نیست که این گروه از مسلمانان را برای عزت بخشیدن فرستاده است." "لتکون له الحجة عندهم علیک": "تا این که برای او نزد آنان حجتی بر تو باشد."

به هر حال نقل ابن أبی الحدید با نقل سید رضی در اینجا تفاوت زیادی دارد؛ اولا: داستانی که ابن أبی الحدید نقل می‎کند مفصل و همراه با مقدماتی است که عرض کردم، در صورتی که در نقل سید رضی داستان کوتاه است و به سخنان زید بن ثابت اشاره ای نشده است. ثانیا: جمله ای که ابن أبی الحدید از مغیره نقل می‎کند این است که: "والله لتکفن عنه او لتکفن": "به خدا سوگند که یا خودت دست برمی داری یا دستت را برمی داریم." در صورتی که سید رضی از مغیره نقل می‎کند که خطاب به عثمان گفت: "لا کفینک": "از تو کفایت و دفاع می‎کنم." بنابراین بر اساس نقل ابن أبی الحدید قضیه دفاع از عثمان یا کفایت او در مقابل حضرت علی (ع) نبوده است، بلکه مسأله دست برداشتن بوده است.

ابن أبی الحدید داستانی را که در اینجا نقل می‎کند همراه با سند است؛ ولی می‎گوید: ممکن است مرحوم سید رضی برای نقل خود سند دیگری داشته باشد.

پاسخ امام (ع) به گستاخی مغیره

به هر حال تعبیر مغیرة بن أخنس هر چه باشد با حضرت به طور گستاخانه سخن گفته است که امیرالمؤمنین (ع) هم در پاسخ او می‎فرماید: