آیت‌الله منتظری

سبب ایراد خطبه بر اساس نقل ابن أبی الحدید

ابن أبی الحدید داستان مذکور را به طور مفصل و تقریبا به گونه ای متفاوت از آنچه سید رضی نقل کرده بیان کرده است.سوره مجادله (58)، آیه 21. او می‎گوید: مغیره ای که در اینجا نامش آمده "مغیرة بن أخنس بن شریق ثقفی" است که از قبیله بنی ثقیف است و افراد زیادی هم در اطراف او رفت و آمد داشتند. روزی عثمان به او می‎گوید: علی (ع) هر کجا می‎نشیند به ما انتقاد می‎کند و ما را رها نمی کند.

عثمان توقع داشته که هر کاری می‎خواهد انجام دهد و هیچ کس هم به او اعتراض و انتقاد نکند؛ و چون حضرت علی (ع) نمی توانست اشتباهات بزرگ او را نادیده بگیرد و تذکر می‎داد، عثمان از او گله مند می‎شود که چرا علی (ع) دست از سر ما برنمی دارد و هر کجا که می‎رسد انتقاد می‎کند.

پس از آن که عثمان گله مندی خود را از علی (ع) ابراز می‎کند، زید بن ثابت که از اصحاب پیامبر(ص) و حافظ و جامع قرآن بود از طرف عثمان مأموریت پیدا می‎کند با علی (ع) سخن بگوید تا شاید مسأله حل شود و دامنه اختلافات گسترش پیدا نکند.

بنابراین زید بن ثابت و همین مغیرة بن أخنس که پسر عمه عثمان بود با عده دیگری خدمت امیرالمؤمنین (ع) می‎رسند. زید بن ثابت در آن جلسه پس از حمد و ثنای خداوند خطاب به امیرالمؤمنین (ع) می‎گوید: "فان الله قدم لک سلفا صالحا فی الاسلام و جعلک من الرسول فی المکان الذی انت به": "پس همانا خداوند برای تو پیشینه شایسته ای در اسلام پیش فرستاده است و تو را نسبت به پیامبراکرم (ص) در جایگاهی قرار داده است که در آن هستی."

در ادامه می‎گوید: و عثمان هم پسر عموی شما و حاکم این امت است. بنابراین