آیت‌الله منتظری

دشمنی ها بروز و ظهور پیدا می‎کند و منشاء اعمالی می‎شود که حضرت آن اعمال را تشبیه به گیاهان و روییدنی هایی می‎کنند که به ظاهر زیبا هستند ولی بر روی کثافت ها روییده اند.

"نبت المرعی": روییده است چراگاه یعنی کار و زندگی "علی دمنکم": روی کثافت های دلتان. به هر حال وقتی که دل انسان پر از کینه و حسد باشد، ممکن است تا یک زمان مشخصی بروز و ظهور پیدا نکند؛ ولی بتدریج روحیات درونی تبدیل به اعمال انسان و سرمنشاء گرفتاریهای بیرونی می‎شود. البته تا وقتی این حسادت ها و کینه ها در دل مخفی باشد و در اجتماع ظهور و بروز نداشته باشد تا حدی قابل تحمل است؛ ولی وقتی که در زندگی اجتماعی ظهور و بروز یابد، دیگر منشاء گرفتاریهای زیاد و احیانا غیر قابل تحمل می‎شود.

سازش بر حب آمال و نزاع در کسب اموال

"و تصافیتم علی حب الامال، و تعادیتم فی کسب الاموال"

( و بر دوستی آرزوها با هم صاف و خالص شده اید، و در کسب اموال با هم دشمنی ورزیده اید.)

حضرت علی (ع) می‎فرماید: شما هر کدام دارای آرزوهای دور و درازی هستید که در پی دست یافتن به آنها می‎باشید. یکی به دنبال وزیر شدن و دیگری به دنبال وکیل شدن و امثال آن است و در اصل علاقه مندی به این آرزوها با هم یکدلی و سازش دارید. "و تصافیتم علی حب الامال": با هم یکدل هستید بر محبت آرزوها. به این معنا که در فکر کار خیر و کمک به یکدیگر و عاقبت کار نمی باشید، بلکه دنبال آرزوهای دنیا هستید و اندیشه دیگری ندارید.

تا وقتی با هم در صلح و سازش هستید که به میدان عمل برای رسیدن به آرزوها نیامده باشید و دیگران در مقابل آرزوهای شما نایستند و مزاحم شما نباشند، ولی اگر کسی یا گروهی در مقابل شما و علیه منافع شما باشد، آنگاه صلح و سازش تبدیل به