صفحه ۱۴۴

این که یک بچه شیطان به نام "الخناس"در مفردات راغب ذیل ماده "بور" آمده است: و گفته اند "بور" مصدر است که در مفرد و جمع هر دو به کار می‎رود. در قرآن هم کلمه "بور" دو بار ذکر شده است: سوره فرقان (25)، آیه 18؛ و سوره فتح (48)، آیه 12. گفت: ما برای این که در کار خود موفق باشیم باید در قلب و دل انسان نفوذ کنیم و هر گاه تصمیم به توبه گرفت و اراده کرد که مقدمات توبه را انجام دهد شروع به وسوسه کنیم و بگوییم هنوز فرصت بسیار است و تو اکنون جوان هستی و هنوز لذت دنیا را نچشیده ای و بنابراین در سالهای آخر عمر و پس از خوشگذرانی های دوران جوانی می‎توانی توبه کنی. شیطان پس از شنیدن این پیشنهاد آن را پذیرفت و خناس را تشویق کرد.نهج البلاغه، خطبه 42. منظور این است که شیطان کار خیر را تأخیر می‎اندازد و انسان را منصرف می‎کند تا مرگ انسان برسد؛ به همین جهت حضرت می‎فرماید: انسان باید از طرف دنیا یا انجام کارهای خیر شتاب داشته باشد، و نه فقط عجله کند بلکه باید خیلی عجله داشته باشد؛ چون همان طور که ملاحظه کردید تعبیر حضرت "وفز" نبود بلکه "أوفاز" بود که جمع است.

برای کوچ از دنیا آماده شوید

"و قربوا الظهور للزیال"

( و برای جدا شدن از همدیگر، پشت ها [ مرکب ها] را نزدیک نمایید.)

"زیال" در اصل "زوال" از ماده "زوال" بوده که در اینجا به واسطه کسره زاء، واو تبدیل به یاء شده است و به معنای از همدیگر جدا شدن می‎باشد.

این جمله در حقیقت یک نوع کنایه است. برای این که وقتی انسان برای حرکت شتاب و عجله دارد، شترها و یا مرکب های سواری را نزدیک و آماده می‎سازد تا بر آنها سوار شده و حرکت خود را آغاز کند. در آن زمان مرکب سواری شتر و اسب و الاغ بود که بر پشت آنها سوار می‎شدند. در اینجا هم حضرت می‎فرماید: خود را برای آخرت

ناوبری کتاب