5 - رشوه گرفتن
"و لا المرتشی فی الحکم فیذهب بالحقوق و یقف بها دون المقاطع"
( و نه فردی رشوه گیر در حکم کردن تا حقوق [ مردم ] را از بین ببرد و در مقام صدور حکم، از ادای حقوق [ مردم ] باز ایستد.)
در حدیث هم آمده است که: "لعن رسول الله (ص) الراشی و المرتشی و الرائش".منهاج البراعة، ج 8، ص 256؛ و شرح نهج البلاغه ابن أبی الحدید، ج 8، ص 266. "مرتشی" به کسی گفته میشود که قبول رشوه میکند، و "راشی" هم کسی است که رشوه میدهد و در اصل "راشو" بوده که واو آن قلب به یاء میشود؛ "رائش" هم از ماده "ریش" و به معنای وسط یا واسطه و دلال است. در دادگستریها معمولا خود قاضی طلب رشوه نمی کند بلکه کسانی هستند که به اصطلاح کار چاق کنی میکنند. این افراد به کسانی که کارشان گیرکرده است میگویند: اگر میخواهی کارت حل شود باید فلان مقدار پول بدهی. و پول را میگیرند و مثلا با قاضی تقسیم میکنند. به این افراد "رائش" گفته میشود.
"مقاطع" هم جمع "مقطع" و به معنای محل و مقام بریدن و صدور حکم قطعی است.
حضرت میفرماید: "و لا المرتشی فی الحکم": کسانی که در مقام قضاوت قبول رشوه میکنند نباید والی و کارگزار مسلمانان شوند. برای این که در آن مقام توقع رشوه سنگین تری را دارند و باید به او پول زیادتری پرداخت تا دستور لازمی را صادر کند. "فیذهب بالحقوق و یقف بها دون المقاطع": چنین افرادی حقوق مردم را پایمال میکنند و در صادر کردن حکم به حق توقف مینمایند. آنجا که باید حکم بدهند و حق را به صاحبش برسانند توقف کرده و دست به دست میکنند و مسأله را