صفحه ۱۱۸

5 - رشوه گرفتن

"و لا المرتشی فی الحکم فیذهب بالحقوق و یقف بها دون المقاطع"

( و نه فردی رشوه گیر در حکم کردن تا حقوق [ مردم ] را از بین ببرد و در مقام صدور حکم، از ادای حقوق [ مردم ] باز ایستد.)

در حدیث هم آمده است که: "لعن رسول الله (ص) الراشی و المرتشی و الرائش".منهاج البراعة، ج 8، ص 256؛ و شرح نهج البلاغه ابن أبی الحدید، ج 8، ص 266. "مرتشی" به کسی گفته می‎شود که قبول رشوه می‎کند، و "راشی" هم کسی است که رشوه می‎دهد و در اصل "راشو" بوده که واو آن قلب به یاء می‎شود؛ "رائش" هم از ماده "ریش" و به معنای وسط یا واسطه و دلال است. در دادگستریها معمولا خود قاضی طلب رشوه نمی کند بلکه کسانی هستند که به اصطلاح کار چاق کنی می‎کنند. این افراد به کسانی که کارشان گیرکرده است می‎گویند: اگر می‎خواهی کارت حل شود باید فلان مقدار پول بدهی. و پول را می‎گیرند و مثلا با قاضی تقسیم می‎کنند. به این افراد "رائش" گفته می‎شود.

"مقاطع" هم جمع "مقطع" و به معنای محل و مقام بریدن و صدور حکم قطعی است.

حضرت می‎فرماید: "و لا المرتشی فی الحکم": کسانی که در مقام قضاوت قبول رشوه می‎کنند نباید والی و کارگزار مسلمانان شوند. برای این که در آن مقام توقع رشوه سنگین تری را دارند و باید به او پول زیادتری پرداخت تا دستور لازمی را صادر کند. "فیذهب بالحقوق و یقف بها دون المقاطع": چنین افرادی حقوق مردم را پایمال می‎کنند و در صادر کردن حکم به حق توقف می‎نمایند. آنجا که باید حکم بدهند و حق را به صاحبش برسانند توقف کرده و دست به دست می‎کنند و مسأله را

ناوبری کتاب