صفحه ۱۱۵

این عبارت چون عطف به جمله قبل است "الجاهل" اسم "یکون"، و "الوالی" در جمله سابق خبرش می‎باشد. حضرت می‎فرماید: نادان نمی تواند حاکم یا امام مسلمین و همچنین قاضی آنان باشد، چون به واسطه نادانی اش گمراهشان می‎کند و با جهالت خود همه چیز را به آتش می‎کشد. پس در درجه اول علم و دانش برای اداره جامعه لازم است. قرآن کریم هم با صراحت می‎فرماید: (أفمن یهدی الی الحق أحق أن یتبع أمن لا یهدی الا أن یهدی فما لکم کیف تحکمون ) سوره فرقان (25)، آیه 18. "پس آیا کسی که به سوی حق هدایت می‎کند سزاوارتر است که پیروی شود یا آن کس که هدایت نمی یابد مگر این که هدایت شود؛ پس شما را چه شده است، چگونه داوری می‎کنید؟"

بنابراین تقدم عالم بر جاهل در اداره امور مردم، مطلبی عقلی است که تردید در آن راه ندارد.

3 - تندخویی و خشونت

"و لا الجافی فیقطعهم بجفائه"

( و نه فردی خشن تا با خشونتش آنها را جدا سازد.)

این عبارات تقریبا یک نوع کنایه به خلفای پیشین هم هست. زیرا که عثمان بیت المال را در اختیار خود گرفته بود و به خویشاوندان خود هر طور که می‎خواست می‎بخشید. یا این که خلفا معمولا در همه مسائل اسلامی وارد نبودند حال آن که علی (ع) عالم بود، و خود آنها هم نقل می‎کنند که پیامبر(ص) فرمود: "أقضاکم علی".سوره نساء (4)، آیه 141. و حضرت می‎فرماید: حاکم نباید نادان باشد. "و لا الجافی": و نه فرد خشن. این جمله اخیر هم یک نوع کنایه به خلیفه دوم است. برای این که خلیفه دوم بسیار تندخو و

ناوبری کتاب