صفحه ۱۰۱

اهداف امام (ع) از پذیرش حکومت

"أللهم انک تعلم أنه لم یکن الذی کان منا منافسة فی سلطان، و لا التماس شئ من فضول الحطام"

( خدایا به درستی که تو می‎دانی آنچه از جانب ما صورت گرفت رغبتی فخرفروشانه در سلطنت نبوده است، و نه درخواست چیزی از زوائد متاع بی ارزش.)

"حطام دنیا" یعنی کالای بی ارزش و فانی دنیا. "فضول الحطام" نیز به معنای کالای بی ارزش اضافی است.

حضرت در این بخش از خطبه می‎خواهد برخی توهمات مردم را پاسخ دهد و از خود دفاع نماید. برای این که مردم به لحاظ مشاهده قدرتمندان و حاکمان که برای حکومت و قدرت خود به هر چیزی متوسل می‎شوند، ممکن است تصور کنند که حضرت علی (ع) نیز که ادعای حکومت می‎کرد و می‎گفت خلافت حق ماست و دیگران غاصب بوده اند، به خاطر به دست آوردن دنیا و مقام آن است. به این جهت حضرت می‎فرماید: ما که خلافت را پذیرفتیم به خاطر به دست آوردن جاه و مقام نبوده است؛ بلکه هدف ما این بود تا این کجی ها را برطرف کنیم. این جملات را می‎توان در حقیقت یک نوع کنایه به خلفا دانست. به این معنا که می‎فرماید: برخلاف خلفای پیشین که دنبال مال و مقام دنیا بودند من دنبال آنها نیستم، بلکه اگر مسئولیتی هم پذیرفتم تنها به خاطر این است که حقی برپا شود و باطلی از میان برود. از این رو می‎فرماید: "أللهم انک تعلم أنه لم یکن الذی کان منا منافسة فی سلطان": خدایا تو می‎دانی آنچه از جانب ما صورت گرفت و این که سراغ حکومت آمده ام یا گفتم حق من است، برای این نبود که رغبتی همراه با فخرفروشی در سلطنت و حکومت داشته باشم؛ به تعبیر دیگر اعتراضها و مبارزات ما برای قدرت طلبی نبود

ناوبری کتاب