آیت‌الله منتظری

خداوند در سوره زمر می‎فرماید: (ألله یتوفی الانفس حین موتها والتی لم تمت فی منامها، فیمسک التی قضی علیها الموت و یرسل الاخری الی أجل مسمی ) ابن أبی الحدید (ج 7، ص 201)، و در نسخه خطی و نیز شرح ابن میثم در قسمت شرح آن "خداوند جان مردم را به هنگام مرگشان می‎گیرد، و نیز جان کسانی را که نمرده اند در خوابشان [ می‎گیرد]؛ پس جان کسی را که مرگ را بر او حتم کرده است نگاه می‎دارد و جانهای دیگر را تا مدتی معین باز می‎فرستد."

این آیه شریفه خیلی درس به انسان می‎دهد؛ همان طور که ملاحظه می‎کنید خداوند مرگ و خواب را در یک ردیف قرار داده است و می‎فرماید: خدا تحویل می‎گیرد نفوس را در هنگام مردن آنها، و آن را که نمرده است روحش را در خواب می‎گیرد. پس خواب و مرگ به حسب حقیقت یک سنخ اند؛ یعنی هر دو به نحوی خروج از عالم ماده و ارتباط با عالم مثال هستند.

در عالم خواب بدن طبیعی شما در اتاق زیر پتو در حال استراحت است، ولی خواب می‎بینید که در باغ سرسبزی در حال گردش و تفریح می‎باشید و یا مشغول میوه خوردن هستید. میوه خوردن و یا گردش شما به وسیله بدن است ولی نه این بدن طبیعی که در حال استراحت است بلکه با بدن مثالی؛ شما در خواب گردش می‎کنید و احتمالا در جایی گرفتار می‎شوید و مثلا حیوانی به شما حمله می‎کند و بعد که از خواب بیدار می‎شوید خوشحال هستید که چه خوب شد بیدار شده و نجات پیدا کردید. همه اینها نمونه عالم برزخ است؛ در عالم برزخ هم گاهی خوش و گاهی بد می‎گذرد.

بدن طبیعی و بدن مثالی را می‎توان به پوست انداختن مار تشبیه کرد. مار وقت پوست انداختنش همان طور که راه می‎رود پوست خود را رها می‎کند و با پوست