به این معناست که قرارداد ما از ابتدا به این صورت بود که اگر قرآن ما را به سوی طرف مقابل که معاویه باشد کشید و جذب کرد ما به طرف آنها برویم و از آنها پیروی کنیم. به این معنا که اگر بر اساس قرآن ثابت شد آنها حق هستند ما به طرف آنها میرویم. ولی اگر برعکس، قرآن آنان را به سوی ما کشید و ثابت شد که حق با ماست آنها باید از ما پیروی کنند.
گناه نبودن پذیرش حکمیت
"فلم آت - لا أبا لکم - بجرا"
( پس - پدر برای شما نباشد - من کار بدی انجام نداده ام.)
"بجر" و "بجر" هر دو به معنای شر و کار بزرگ است.
"لا أبا لکم" یعنی پدر برای شما نباشد؛ ولی به نظر میرسد به لحاظ این که پدر ریشه و اصل انسان است حضرت میخواهد بفرماید: کارهای شما روی هیچ اصل و اساسی نیست و شیطان بر شما غالب شده است. به تعبیر دیگر شما در کار خود ریشه ندارید که حرف حقی را از پدران خود بزنید و یا بر اساس آن رفتار کنید، بلکه شما بی ریشه میباشید. البته با این که این عبارت یک نحو سرزنش آنهاست ولی معلوم میشود که در آن روز رایج و کنایه بوده و معنای زننده ای نداشته است.
بنابراین حضرت میفرماید: ما که حکمیت را پذیرفتیم مشروط بود و قرار نبود که هر چه این دو نفر گفتند صددرصد عمل کنیم، و این که شما دارید مرا تکفیر میکنید بدانید که من کار خلافی انجام نداده ام. به تعبیر دیگر من از ابتدا میتوانستم سرسختی کنم و حکمیت را نپذیرم، ولی اکنون که آن را پذیرفتم با توجه به شرایط آن من گناه بزرگی انجام نداده ام که شما مرا تکفیر میکنید.
.jpg)
