آیت‌الله منتظری

درست کنند. سعد بن عباده را نیز که کاندیدای انصار بود کنار زدند و او را که با خلیفه بیعت نکرده بود در راه شام ترور کردند و کشتند و بعد هم شایع کردند که جن ها او را کشته اند.الاحکام السلطانیة، ماوردی، ص 7. البته به نظر می‎رسد از همین جن هایی که در زمان ما نیز گاهی پیدا می‎شوند و افراد را سر به نیست می‎کنند او را کشتند. در حقیقت دست سیاست او را به قتل رساند.

منظور این که اهل سنت و جماعت اجماع امت را یکی از مصادر و منابع مهم شرعی و سیاسی خود می‎دانند و بر آن زیاد تکیه می‎کنند. اگر ما این مطلب را آن طور که ظهور ابتدایی روایات است و آن گونه که اهل سنت تفسیر می‎کنند بپذیریم، لوازم فاسدی دارد؛ و معنایش این است که ما شیعه ها به دلیل اقلیت محکوم هستیم. برای این که اکثریت مسلمانها اهل سنت هستند و ما در اقلیت می‎باشیم، بنابراین باید ما باطل و آنها حق باشند؛ در صورتی که ما باطل بودن خود را قبول نداریم.

در نتیجه باید به این مبحث پرداخت که معنای روایاتی که دلالت بر حق بودن اکثریت دارد چیست ؟

ملاک حجیت اجماع و اکثریت

همان طور که عرض کردیم به نظر می‎رسد که این روایات به صورت قضایای حقیقیه بیان نشده است، بلکه به صورت قضیه خارجیه است. با این توضیح که اگر شرایط استثنایی نباشد و مردم آزاد بوده و دست های سیاست شیطانی در کار مردم دخالت نکند، اکثریت مردم به دنبال حق اند و فطرت مردم آنان را به طرف حق می‎برد. در چنین شرایطی اگر یک جمعیت اندکی بیایند حرف بزنند، معلوم است که شیطان آنان را گمراه کرده است. و می‎دانیم که در زمان امیرالمؤمنین (ع) این چنین نبود که آن