صفحه ۶۰۳

"ما أجود یده ! و هو عن ذات الله بخیل"

چقدر انسان سخاوتمندی است. "ما أجود یده" در حقیقت مقول قول [ و حکایت کلام ] افراد شرور و جاهل است. به این معنا که تا هنگامی که این شخص پول می‎دهد افراد نادان و شرور و اشخاص فرومایه می‎گویند: چقدر این فرد انسان سخاوتمندی است و ریخت و پاش می‎کند. و حال آن که این شخص از ذات خداوند بخیل است. به این معنا که خدا را کنار گذاشته و در راه خدا بخشش نمی کند اما برای دنیا به بعضی افراد پول می‎دهد تا به تبلیغ و مدح او بپردازند.

"فمن آتاه الله مالا فلیصل به القرابة"

پس کسی که خدا مالی را به او داده است باید به وسیله آن خویشاوندان خود را صله رحم کند و به هر کدام از آنان که نیازمند می‎باشند کمک نماید.

"ولیحسن منه الضیافة ، ولیفک به الاسیر و العانی"

و از آن مال مهمانی خوب هم بدهد. افراد فقیر و بیچاره را مهمانی کند و به آنان کمک کند. و به وسیله آن مال، کسی را که اسیر و گرفتار است آزاد کند و از گرفتاری و سختی نجات دهد. به عنوان مثال ممکن است کسی به خاطر بدهکاری در زندان مانده باشد، باید با این پولها که خداوند به بعضی افراد داده است اینها را از زندان نجات داد. "عانی" از ماده "عنا" است که به معنای کسی است که تحت فشار و سختی است. بنابراین حضرت می‎فرماید: و به وسیله آن مال، کسانی را که اسیر و یا تحت فشار و سختی اند آزاد کند و نجات دهد.

"ولیعط منه الفقیر والغارم"

و از آن مال به افراد فقیر و بدهکار بدهد تا نیازهای خود را برطرف کنند و بدهکاری خود را بپردازند.

ناوبری کتاب