آیت‌الله منتظری

زندگی است. طلبه ای که شرح لمعه می‎خواند با طلبه ای که چندین سال است درس خارج می‎خواند، خرجشان تفاوتی ندارد و هر دو زن و بچه و شکم دارند و نیازمندند. خرج با خرج تفاوت نمی کند. کسی که علم بیشتری دارد خوشا به سعادتش، باید علم خود را بین مردم نشر دهد تا خداوند هم به او پاداش دهد؛ فرد دیگری تقوایش بیشتر است او هم خوشا به سعادتش، ولی باید توجه داشت که پول را برای علم و تقوا نمی دهند بلکه آن را برای رفع نیاز می‎دهند. بنابراین همه باید به طور مساوی از بیت المال استفاده کنند و سهم ببرند.

رد پیشنهاد تبعیض از طرف امام (ع)

در هر صورت به امیرالمؤمنین (ع) فشار آوردند و حتی گروهی از اصحاب آن حضرت گفتند: ما اعتراضی نداریم اگر شما حقوق بیشتری برای بعضی افراد (که انتظارات بیشتری دارند) قرار دهید؛ برای این که با این کار آنها را جذب کنیم و حکومت و قدرت شما بتدریج محکم شود و پا بگیرد؛ آنگاه که حکومت استقرار یافت، اگر ضرورت داشت حقوقهای اضافی را حذف کنید و به عدالت و مساوات بین افراد در تقسیم بیت المال باز گردید.کافی، ج 4، ص 31، حدیث 3. اما حضرت امیر(ع) این استدلال را قبول نداشتند و بیت المال را برای رفع نیاز مادی افراد و مسلمانان می‎دانستند. تقوا و علم بیشتر را ملاک استحقاق بیشتر از بیت المال نمی دانستند.

البته ممکن است به کسی کاری محول شود، به عنوان مثال او برای یک امر عمومی یا شخصی کار مهندسی یا برق کشی انجام می‎دهد، در این صورت باید ارزش کارش را حساب کرد و بابت کاری که انجام داده از بیت المال مزد او را پرداخت. ولی هنگامی که مسأله کار نباشد، از جهت بیت المال باید رعایت مساوات را نمود.