صفحه ۵۶

در هر صورت، ملائکه و فرشتگان وسائط فیض خداوند هم هستند. میکائیل با جنود و لشکریانش واسطه رساندن ارزاق به بندگان و مخلوقات خدا می‎باشند. عزرائیل ارواح را می‎گیرد. جبرئیل واسطه الهی در رساندن وحی به پیامبران می‎باشد. و هر کدام از فرشتگان کارهای مخصوصی دارند که با کمک لشکریان خود آن را انجام می‎دهند.

"هم أعلم خلقک بک": فرشتگان داناترین خلق تو نسبت به تو می‎باشند. یعنی بیش از همه به تو علم دارند. البته فرشتگان نیز احاطه علمی نسبت به خداوند ندارند. برای این که بالاخره مخلوق و معلول خدا هستند و معلول نمی تواند احاطه علمی نسبت به علت خود داشته باشد؛ ولی در مقایسه با سایر مخلوقات، علم و دانش و شناخت آنها نسبت به خداوند بیشتر است.

"و أخوفهم لک": و آنان بیش از همه در پیشگاه تو و به خاطر عظمت تو می‎ترسند. زیرا نسبت به عظمت خداوند داناتر هستند. اساسا وزیران و یا کسانی که به پادشاهان و قدرتمندان نزدیک ترند و ارتباط بیشتری با آنان دارند بیشتر می‎ترسند. زیرا عظمت و قدرت پادشاه برای مردم عادی چندان مهم نیست؛ ولی مقربین درگاه و وزرا باید همیشه مواظب باشند و از پادشاه می‎ترسند.

"و أقربهم منک": و فرشتگان نزدیک ترین مخلوقات به تو می‎باشند.

پاره ای از ویژگی های وجودی فرشتگان

"لم یسکنوا الاصلاب، و لم یضمنوا الارحام، و لم یخلقوا من مأ مهین"

( فرشتگان هیچ گاه ساکن صلب پدران نبوده اند، و رحم های مادران آنها را در بر نگرفته، و از آب حقیر و پست خلق نشده اند.)

"مهین" به معنای پست است؛ "مأ مهین" یعنی آب پست و حقیر.

ناوبری کتاب