صفحه ۵۳۶

برافراشتن پرچم به دست دلیران غیور

"و رایتکم فلا تمیلوها، و لا تخلوها، و لا تجعلوها الا بأیدی شجعانکم والمانعین الذمار منکم"

( و پرچم اصلی خود را کج نکنید، و آن را وامگذارید، و آن را جز به دست دلاوران و مدافعان حریم از خودتان قرار ندهید.)

"رایت" به معنای پرچم اصلی و بزرگ است و "علم" به پرچم های معمولی و کوچکتر گفته می‎شود. "ذمار" نیز به معنای حریم و چیزی است که باید حفظ شود؛ مانند دین و ناموس که حفظ و نگهداری آن بسیار لازم است و اگر از دست برود خیلی سخت است و انسان غضبناک می‎شود. "ذمار" از ماده "ذمر" است. "تذمر" در حقیقت به معنای "تغضب" استعمال می‎شود؛ ولی این کاربرد از باب علت است نه ریشه معنایی آن، چون انسان چیزی را که حفظ و نگهداری آن بسیار لازم است اگر از دست بدهد غضبناک خواهد شد. "منع عن الذمار": ممانعت می‎کند از این که چیزی که حفظش لازم است از دست برود.

در هر صورت حضرت می‎فرماید: پرچم خود را کج نکنید. برای این که کج شدن پرچم نشانه ضعف سپاه، و خوابیدن یا افتادن پرچم تقریبا نشانه شکست است. به همین دلیل در جنگ به هنگام سقوط و فرو افتادن پرچم، نیروها از اطراف آن پراکنده شده و فرار می‎کنند. در گذشته که بلندگو و امکانات دیگر در جنگ ها نبود، پرچم نشانه ای بود که هر پنج قسمت لشکر در اطراف آن جمع می‎شدند و به اصطلاح دور آن سازماندهی می‎شدند. این است که پرچم در سپاه و مخصوصا در حال جنگ باید همیشه برافراشته باشد و اطراف آن را خلوت نگذارند؛ زیرا خالی گذاردن اطراف پرچم باعث می‎شود که به پرچمدار و کسی که پرچم را به دوش گرفته حمله شود و پرچم از دست او سقوط کند.

ناوبری کتاب