آیت‌الله منتظری

دندانهای آسیابی گفته می‎شود. "أنبی" از ماده "نبو" یعنی دورتر یا کندتر. و "هام" جمع "هامة" به معنای سر است و به معنای بدن هم آمده است.

دستور یا تاکتیک دومی که حضرت رعایت آن را در جنگ لازم می‎داند و به آن فرمان می‎دهد این است که انسان جنگجو و مبارز در جنگ باید دندانهای خود را بر همدیگر بفشارد. برای این که فشردن دندانها بر همدیگر موجب بلند شدن رگها و فشرده شدن عضلات می‎شود و شمشیر کمتر به بدن یا سر انسان فرو می‎رود. وقتی انسان بدن خود را رها کند و شل بگیرد، ضربه شمشیر بیشتر در سر و بدن او فرو می‎رود. برای همین است که حضرت می‎فرماید: در هنگام جنگ دندانهای آسیابی خود را بر هم بفشارید تا موجب محکم شدن اعصاب و عضلات بدن و سر شود؛ زیرا این عمل شمشیرها را از این که در سر و یا بدن فرو روند دورتر و یا کندتر می‎سازد. شمشیر اگر سر را زخم کند قابل درمان است، ولی اگر در مغز فرو رود موجب مرگ انسان می‎شود و معمولا قابل درمان نیست. پس انسان در جنگ باید کاری کند که شمشیر در مغز سر او فرو نرود. و یکی از کارهایی که برای این هدف مفید است همان محکم و مصمم بودن جسم انسان در جنگ است.

مانور در اطراف نیزه ها و تأثیر آن

"والتووا فی أطراف الرماح ، فانه أمور للا سنة"

( و در اطراف نیزه ها در پیچ و تاب باشید؛ پس همانا آن برای سرنیزه ها گرداننده تر است.)

"التووا" باب افتعال از ماده "لی" به معنای پیچیدن و تابیدن است، که در اصل "لوی" بوده و واو آن در یاء ادغام و "لی" شده است.

"أمور" أفعل التفضیل از ماده "مور" به معنای گردیدن و اضطراب است. آیه شریفه می‎فرماید: (یوم تمور السماء مورا) سوره طور (52)، آیه 9. "روزی که آسمان مضطرب می‎شود و