صفحه ۵۱۶

می‎کند، باید به کمک او شتافته و فقط به فکر حفظ جان و انجام وظیفه خود نباشد. زیرا اگر به کمک او نروید او را می‎کشند و ضررش به همه سپاه و از جمله خود شما باز می‎گردد.

به طور کلی نه تنها انسان در صحنه و یا میدان جنگ باید مواظب دوستان و همسنگران خود باشد، بلکه در همه صحنه ها کسانی که شجاعت و اطمینان قلب و توانایی و قدرت دارند باید مواظب افرادی باشند که یک مقدار پایشان می‎لنگد و احساس ضعف می‎نمایند. در جامعه اسلامی همه مسلمانان باید از همدیگر دفاع کنند، و انسان باید در همه زمینه ها دوستان خود را تنها نگذارد. در زمینه مسائل اقتصادی، مسائل علمی و سیاسی انسان باید این نکته را در نظر بگیرد و در هر کاری تنها به فکر خودش نباشد که بگوید من وظیفه ام را انجام می‎دهم و شاخص و برجسته می‎شوم و اگر دیگران شکست خوردند کاری به من ندارد. این صحیح نیست. بلکه حضرت می‎فرماید: شما به شکرانه آن شجاعتی که خدا به شما داده است یا به شکرانه ثروت و عقل و هوشی که دارید و خدا به شما تفضل فرموده، باید از برادر و همسایه و خویشاوندان خود دستگیری و حمایت کنید. شکر نعمتی که خداوند به شما عنایت کرده این است که شما هم به دیگران کمک کنید.

"و أی امری منکم أحس من نفسه رباطة جاش عند اللقأ": و هر کس از شما که احساس می‎کند هنگام ملاقات و برخورد با دشمن دلش محکم و شجاع است و از دشمن نمی ترسد "و رأی من أحد من اخوانه فشلا": و مشاهده می‎کند از یکی از برادرانش ضعفی را. به تعبیر دیگر در خود احساس قوت و شجاعت می‎کند ولی یکی از دوستان و همرزمان او ضعف نشان می‎دهد؛ "فلیذب عن أخیه": پس باید از برادر خود دفاع کند. وقتی رفیق و همرزم شما در میدان جنگ از خود ضعف نشان می‎دهد و شما ترس ندارید، باید از او دفاع کنید؛ "بفضل نجدته التی فضل بها علیه": به تفضل

ناوبری کتاب