آیت‌الله منتظری

"هیچ شکست خورده ای را هرگز ندیدم که فرزندان و اهل بیت و اصحاب او به شهادت رسیده باشند و دل محکم تر از امام حسین (ع) باشد." حضرت در آن شرایط از همه محکم تر و با اطمینان بیشتری بود و قلبش به حق و حقیقت بسته شده بود. آیه شریفه می‎فرماید: (یا أیتها النفس المطمئنة ‏ ارجعی الی ربک راضیة مرضیة ) سوره فجر (89)، آیات 27 و 28. "ای نفس اطمینان یافته به سوی پروردگارت باز گرد در حالی که تو از او خشنودی و او از تو خشنود است."

در روایتی آمده است که این آیات شریفه در شأن حضرت امام حسین (ع) است؛تفسیر قمی، ج 2، ص 422. به این معنا که از مصادیق بارز آن امام حسین (ع) می‎باشند. خلاصه از کسی که دلی محکم و روحیه ای قوی دارد تعبیر به "أربط جأشا" می‎کنند.

در هر صورت معلوم است که این عبارت نمی تواند ابتدای خطبه باشد. بنابراین نتیجه می‎گیریم که خطبه تقطیع شده است، و مرحوم سید رضی تنها بخشی از خطبه را که از نظر فصاحت و بلاغت زیباتر بوده نقل کرده است.

انسانها در صحنه های مختلف زندگی و مخصوصا در جنگ، با یکدیگر تفاوت دارند و دارای روحیات مختلف می‎باشند. ممکن است کسی در صحنه جنگ شجاعت داشته باشد و در شرایط سخت به خود اجازه فرار نداده و از خود مقاومت و جدیت نشان دهد. در مقابل کسانی هستند که سستی نشان می‎دهند و در برابر دشمن مقاوم و پایدار نمی باشند. وقتی دشمن ضعف و سستی آنان را مشاهده می‎کند قدرت گرفته و بر فشار و جسارت خود می‎افزاید و عناصر ناپایدار را به قتل می‎رساند، و این کشته شدنها باعث ضعف در همه سپاه می‎شود و نتیجه اش پیروزی طرف مقابل است. بنابراین حضرت می‎فرمایند: در میدان جنگ و کشاکش کارزار اگر یکی از شما شجاعت دارد و مشاهده کرد که یکی از یاران او ترسیده و احساس ضعف و سستی