و این امر حدود سه ماه طول کشید. بعد از این هم حضرت جنگ را شروع نفرمود تا این که سپاه معاویه آب را بر اصحاب امیرالمؤمنین (ع) بستند، و در این شرایط حضرت فرمود: بروید آب را پس بگیرید، و اصحاب آن حضرت حمله کردند آب را پس گرفتند و سپاه معاویه را کنار زدند.
اساس جنگ های اسلام دفاعی است، و در حقیقت برای دفاع از توحید و عدالت تشریع شده است تا مردم بتوانند آزادانه دین و حکومت خود را انتخاب کنند.
حضرت در خطبه 55 از نهج البلاغه در مورد علت تأخیر در جنگ با معاویه میفرماید: "امروز و فردا کردن من به خاطر ترس از جنگ و یا به لحاظ تردید در باطل بودن معاویه نیست، بلکه من میخواهم که اگر بتوانم حتی یک نفر را هدایت کنم."
در اینجا ابتدا ادامه خطبه گذشته را میخوانیم، و پس از آن خطبه 55 را نیز مرور خواهیم کرد تا مطالب این خطبه بهتر معلوم شود.
تفاوت جنگ های عصر امام (ع) با جنگ های صدر اسلام
"و لکنا انما أصبحنا نقاتل اخواننا فی الاسلا م علی ما دخل فیه من الزیغ و الاعوجاج و الشبهة و التاویل"
( و لیکن جز این نیست که ما در حالی صبح کردیم که با برادران مسلمان خود میجنگیم بر آنچه در اسلام داخل گشته از انحراف از حق و کجی و شبهه و تأویل.)
ابن أبی الحدید این قسمت را هم جدای از بخش های قبل میداند؛ ولی به نظر اینجانب این عبارات نیز با فرمایشات قبلی حضرت مربوط است. زیرا جواب از سؤال مقدر است. به این معنا که کسی پرسیده است: اگر در زمان پیامبراکرم (ص) این طور بود که به جنگ ادامه میدادید و پسر پدر را میکشت و برادر برادر خود را به قتل
.jpg)
