صفحه ۴۷۶

و به ناچار حکمیت را پذیرفتم. پس علت پذیرفتن حکمیت به عنوان کاری غیر صحیح، فشار و ضرورت بود. شما هم تقصیر دارید، زیرا با عدم همراهی با من موجب پیدایی این ضرورت شدید.

علی (ع) خسته از درد بی درمان اصحاب

"أللهم قد ملت أطبأ هذا الدأ الدوی، و کلت النزعة بأشطان الرکی"

( خدایا ! طبیبان این درد بسیار شدید ملول گشته اند، و آبکش ها با طنابهای بلند چاهها درمانده شده اند.)

"نزعة" جمع "نازع" به معنای آبکش می‎باشد. "أشطان" نیز جمع "شطن" به معنای طناب بلند است. و "رکی" هم به معنای کنده شده یا چاه می‎باشد.

حضرت می‎فرماید: خدایا ! پزشکان و طبیبان این درد بسیار شدید خسته شدند. این درد شدیدی است که انسان با نیرویی بخواهد به جنگ دشمن برود که اطاعت نمی کند و یا فریب دشمن را می‎خورد و تحت تأثیر تبلیغات و حیله گریها واقع می‎شود. و باز خسته و ملول شدند کسانی که می‎خواهند به وسیله طناب بلند از چاهی آب بکشند. در حقیقت مثل شما که اطاعت نمی کنید و سود نمی رسانید مانند چاهی است که آب ندارد.

نتیجه یا خلاصه پاسخ حضرت این است: اگر ما به جنگ ادامه می‎دادیم این اشکالها مطرح نمی شد، و این گناه من است که به جنگ ادامه ندادم؛ اما این که چرا به جنگ ادامه ندادم در حقیقت گناه و مسئولیتش با شماست، برای این که شما یاری نکردید. عرض کردیم که حرف "لو" در این عبارت برای امتناع است. یعنی اگر می‎توانستم به جنگ ادامه دهم لازم بود و اشکالی هم پیش نمی آمد، ولی ادامه جنگ با وضعی که شما برایم پیش آوردید مقدور نبود.

ناوبری کتاب