مدارک خطبه
بخش هایی از این خطبه با تفاوتهایی در "عقدالفرید"سوره توبه (9)، آیه 81. و "اختصاص"و شیخ مفید که استاد سید رضی بوده آمده است. حضرت این سخنان را در پاسخ به اعتراض یکی از یارانش در رد حکمیت و سپس قبول آن، ایراد فرموده اند.
پیشنهاد حکمیت در جنگ صفین
یکی از مسائل مهم و جنجال برانگیز زمان امیرالمؤمنین (ع) مسأله حکمیت بود. در جنگ صفین هنگامی که درگیری بین طرفین شدت گرفت و از دو طرف نیروهای زیادی کشته شدند و در شبی که به "لیلة الهریر" معروف شد مطابق برخی گزارشها حدود هزار نفر توسط خود امیرالمؤمنین (ع) کشته شدند و مالک اشتر هم با تدبیر و شجاعت به سرعت پیشروی نمود، در این شرایط معاویه و سپاه او پس از مقاومت های فراوان ناگهان متوجه شدند در آستانه شکست سختی قرار دارند.
معاویه برای پیشگیری از شکست به عمروعاص متوسل شد و از او خواست چاره ای بیندیشد. عمروعاص هم به حیله و نیرنگ پناه برد و گفت: نجات شما در سرنیزه کردن قرآنهاست؛ بگویید ما مسلمانیم و شما هم مسلمان، و چرا مسلمانان با همدیگر جنگ کنند؟ چرا زن و بچه های ما اسیر شوند و مسلمانها به قتل برسند و این گرفتاریها ادامه پیدا کند؟ پس برای اتمام جنگ و برقراری آتش بس باید قرآن را بین خودمان حکم قرار داده و بر اساس آن با همدیگر گفتگو کرده و بر اساس کتاب خدا عمل کنیم.