صفحه ۴۳۱

نمونه دیگر این که امام حسن (ع) پس از شهادت امام علی (ع) خطاب به معاویه می‎نویسد: "ولا نی المسلمون الامر بعده"نهج البلاغه، خطبه 173. "مسلمانان فرمانروایی را پس از پدرم به من واگذار کردند."

قرآن کریم هم می‎فرماید: (و أمرهم شوری بینهم ) .مقاتل الطالبین، ابوالفرج اصفهانی، ص 36؛ شرح نهج البلاغه ابن أبی الحدید، ج 16، ص 24 و 34. معنای آیه شریفه این نیست که اگر مثلا خواستیم ناهار بخوریم با همدیگر مشورت کنیم، معنایش این است که در امور کلی سیاسی و اجتماعی، باید مسلمانان مورد مشورت قرار گیرند.

بنابراین در اینجا که حضرت می‎فرماید: "و ضیاء الامر" یعنی فرمانروایی و حاکمیت روشن و نورانی که مطابق با حق و حقیقت و عدالت باشد نزد ما اهل بیت است.

وحدت شرایع دین و مقصود از آن

"ألا و ان شرائع الدین واحدة"

( آگاه باشید که همانا آبشخورهای دین یکی است.)

"شرائع" جمع "شریعة" در اصل به معنای آبشخور و راه ورود برای برداشتن آب می‎باشد. برای آب برداشتن از یک رودخانه بزرگ از هر جای آن نمی توان وارد شد، معمولا جاهای خاصی را مشخص کرده اند که راه ورود به رودخانه از آنجاست و به آن "مورد" می‎گویند، و به لحاظ این که از همان راه نیز برمی گردند و راه صدور است "مصدر" هم به آن گفته می‎شود. پس "مورد" و "مصدر" به راه ورود برای آب برداشتن و صدور و بازگشت از آن گفته می‎شود، و "شریعة" هم به همین معنا می‎آید. خلیل بن احمد می‎نویسد: "الشریعة و المشرعة : موضع علی شاطی البحر أو فی البحر یهیاء

ناوبری کتاب