صفحه ۴۲۹

ابن أبی الحدید مقصود حضرت از این سه جمله را بهتر از همه شراح نهج البلاغه توضیح داده است. برای همین مرحوم میرزا حبیب الله خوئی با اشاره به بیان رسا و مستدل وی در شرح این عبارت، خطاب به او و در حقیقت در انتقاد از وی می‎گوید: شما که در بیان فضل امیرالمؤمنین (ع) از قرآن و فرمایشات پیامبراکرم (ص) مایه می‎گذاری، پس چرا به دنبال دیگران می‎باشی و از آنها پیروی می‎کنی ؟!سوره انعام (6)، آیه 115.

خلاصه حضرت با این فرمایش می‎خواهد به مردم بفهماند که: برای ادامه راه پیامبر(ص) و تبلیغ رسالت او و شرح و تفسیر قرآن و کلمات خداوند، پس از رحلت رسول گرامی، من محور هستم و شما مردم نیازمند علی (ع) و اهل بیت (ع) هستید. حال به اعتبار این که علی (ع) یکی از عترت و اهل بیت است در ادامه با عنوان "عندنا أهل البیت" به وصف جایگاه اهل بیت می‎پردازد.

اهل بیت: خاستگاه حکمت ها و ولایت نورانی

"و عندنا أهل البیت أبواب الحکم [ الحکم ] و ضیاء الامر"

( و درهای حکمت ها و روشنایی فرمانروایی نزد ما اهل بیت است.)

عبارت "أبواب الحکم" را در بعضی نسخه ها "أبواب الحکم" اعراب گذاری کرده اند. مرحوم خوئی می‎نویسد: "الحکم" در بیشتر نسخه ها به ضم "حا" و سکون "کاف" ضبط شده ولی در برخی نسخه ها به کسر "حا" و فتح "کاف" ثبت شده است. اگر "حکم" باشد جمع "حکمة" است، و اگر "حکم" باشد به معنای حکم الهی و یا حکومت و داوری می‎آید.

نکته دیگر این که "أهل البیت" منصوب به اختصاص و یا مدح است. و در اصل "أخص أهل البیت" یا "أمدح أهل البیت" بوده است.

ناوبری کتاب