آیت‌الله منتظری

داده است. از این رو فرمود: "لقد علمت تبلیغ الرسالات": من تعلیم شدم که چگونه رسالت ها را برسانم.

در روایت دیگری پیامبر می‎فرمایند: "أنا مدینة العلم و علی بابها"مسند احمد بن حنبل، ج 3، ص 17. یا "أنا دار الحکمة و علی بابها"بحارالانوار، ج 10، ص 445؛ اسد الغابة، ج 4، ص 22؛ مستدرک حاکم، ج 3، ص 126 و 127 با چندین سند؛ و همچنین الغدیر، ج 6، ص 61 تا 77.. پس باب علم یا باب حکمت پیامبر(ص) علی (ع) می‎باشد.

2 - انجام وعده ها

"و اتمام العدات". دومین چیزی که حضرت می‎فرماید تعلیم داده شدم، تمام کردن وعده هاست. "اتمام العدات" به معنای عملی کردن و انجام دادن وعده ها می‎باشد.

البته در این که مقصود از وعده هایی که حضرت باید آنها را انجام دهد چیست، در بین شراح نهج البلاغه اختلاف نظر وجود دارد؛ که به دو نظر اشاره می‎کنیم:

1 - مقصود وعده هایی است که خود ما به خداوند داده ایم. ما با خداوند عهد کردیم که فقط بنده خدا و مطیع دستوراتش باشیم و از شیطان پیروی نکنیم. آیه شریفه قرآن در این مورد می‎فرماید: (ألم أعهد الیکم یا بنی ادم أن لا تعبدوا الشیطان ) سنن ترمذی، ج 5، ص 637، باب مناقب علی بن ابی طالب، حدیث 3723. "ای بنی آدم آیا با شما پیمان نبستم که شیطان را نپرستید؟"

پس احتمال اول این که مقصود از وعده ها، همان چیزهایی است که بر اساس فطرت و عقل خود به خداوند وعده داده ایم؛ که دستورات خداوند را عمل کنیم، واجبات را انجام دهیم و دین خدا را به مردم برسانیم و آن را تبلیغ کنیم.