صفحه ۳۹۷

حضرت بخواهند بفرمایند: همه مردم شما را بطانه من می‎دانند و در بین جامعه، شما هستید که بطانه و از خواص من محسوب می‎شوید.

البته این احتمال هم هست که "دون الناس" فقط به "البطانة" مربوط نباشد، بلکه به همه عبارتهای پیشین مرتبط باشد.

استمداد حضرت از یاران

"بکم أضرب المدبر، و أرجو طاعة المقبل"

( به وسیله شما پشت کرده را می‎زنم، و به اطاعت روی آورده امید می‎دارم.)

"باء" در "بکم" برای استعانت است؛ یعنی به کمک و استعانت شما. و "مدبر" به معنای پشت کننده است؛ ولی اینجا به معنای کسی است که به حق پشت کرده و جنگ و ستیز می‎کند، نه این که فقط پشت کرده و آرام می‎رود.

حضرت امیر(ع) می‎فرماید: "بکم أضرب المدبر": کسانی که به حق پشت کرده اند و در برابر حق جنگ و ستیز می‎کنند آنها را به کمک و یاری شما از مسیرشان برگردانده و به اطاعت وادار می‎کنم. "و أرجو طاعة المقبل": و به سبب شماست که به اطاعت کسانی که به طرف من رو آورده و اقبال کرده اند امیدوارم.

البته در معنای جمله اخیر اختلاف نظر وجود دارد که مقصود از امیدواری به سبب شما نسبت به اقبال کنندگان چیست ؟ به نظر می‎رسد معنایش این باشد که وقتی شما انسانهای با استقامت و خوب و متدینی باشید، کسانی که ابتدا از مخالفین بودند دیگر بازگشته به حق رو می‎آورند و با دیدن شما از امام به حق اطاعت می‎کنند. به بیان دیگر هنگامی که عده ای مشاهده می‎کنند که شما افراد خوب و با وفایی هستید و اهل خیانت و دزدی نیستید، آنان هم یاد گرفته و از امام شما اطاعت می‎کنند؛ و در حقیقت شما وسیله کار من هستید.

ناوبری کتاب