آیت‌الله منتظری

تشنگی و سرگردانی چهارپایان

"واغبرت أرضنا، و هامت دوابنا، و تحیرت فی مرابضها"

( و زمین ما خاک آلود شده، و چهارپایان ما بسیار تشنه گردیده، و در خوابگاههای خود بی قرار و سرگردان شده اند.)

"اغبرت" از باب افعلال به معنای گرد و غبار و خاک آلود شدن است. "هامت" از ماده "هیام" به معنای تشنگی است؛ و نیز از ماده "هیام" به معنای تشنگی شدید همراه با بی قراری و سرگردانی است. "هیام" و "هیام" هر دو صحیح می‎باشد. "دواب" جمع "دابة" به معنای حیوانات است و بیشتر به چهارپایان - نر و ماده - اطلاق می‎شود، و تاء "دابة" برای وحدت است نه تأنیث. "مرابض" جمع "مربض" به معنای طویله و آغل چهارپایان است، و در مقابل "معاطن" می‎باشد که مربوط به استراحتگاه شتران در کنار آبشخور است.

هنگامی که باران ببارد معمولا زمین ها مرطوب و دارای گیاه هستند و گرد و خاک وجود ندارد و یا کمتر است؛ ولی وقتی که باران نبارد گیاهان از بین می‎روند و گرد و غبار زمین زیاد و کویری می‎شود.

حضرت می‎فرماید: و زمین ما غبارآلود شده و آثار حیات و گیاه بر آنها وجود ندارد، و چهارپایان ما همه عطش شدید پیدا کرده اند، و حیوانات ما در طویله ها و خوابگاههای خود از گرسنگی و تشنگی سرگردان می‎باشند.

"و عجت عجیج الثکالی علی أولادها"

( و مانند ناله مادران داغدیده در سوگ فرزندانشان ناله سر داده اند.)

"عج" یا "عجیج" که مصدر آن می‎باشد به معنای ضجه زدن و فریاد کشیدن است. "ثکل" و "ثکل" معنایش از دست دادن بچه است؛ "ثکالی" جمع "ثکلی" است که به زن فرزند مرده گفته می‎شود. عبارت: "عجیج الثکالی" مفعول مطلق نوعی است.