آیت‌الله منتظری

ذخایر زیرزمینی دارند ولی از آنها استفاده لازم را نمی برند، این است که کفران نعمت می‎شود.

چیز دیگری که متأسفانه در زمان ما پیدا شده است و باعث فقر و فلاکت بیشتر مردم می‎شود این است که در گذشته هر جا زمین حاصلخیز و آبی وجود داشت مردم از آنها استفاده کرده و سراغ کشاورزی می‎رفتند، در صورتی که در زمان ما هر کس یک مدرک لیسانس یا فوق لیسانس می‎گیرد کشاورزی را کنار می‎گذارد و تصور می‎کند حتما باید پشت یک میز بنشیند، و می‎گوید کشاورزی صرفه اقتصادی ندارد. در صورتی که اگر کشاورزی به شیوه گذشته هم صرفه نداشته باشد باید شیوه آن را تغییر داد و به سبک مدرن کشاورزی کرد، و اگر یک نفر توان آن را ندارد باید شرکت تشکیل داد و به شیوه امروزی کشاورزی و دامداری نمود.

حدود پنجاه - شصت سال پیش در روزنامه نوشته بود و من هنوز آن را به یاد دارم که نود و پنج درصد مردم کشور فنلاند لیسانس دارند ولی هر کدام به کاری مشغول هستند؛ اما در کشور ما هر کس که مدرکی داشته باشد حتما می‎خواهد در یک اداره کار کند و یا به نحوی پشت یک میز بنشیند. در حالی که کار و مخصوصا کارهای تولیدی از نظر اسلام ثواب دارد و عبادت محسوب می‎شود.

در روایت آمده است که شخصی امام باقر(ع) را در روز گرم تابستان مشاهده کرد که مشغول کشاورزی است و زیر آفتاب گرم تابستان عرق می‎ریزد و تلاش می‎کند. این شخص که از اهل شام بود پیش خود می‎گوید: بهتر است به حضور این پیرمرد قریشی بروم و او را موعظه کنم که در این هوای گرم به دنبال دنیا و مال دنیا نباشد. می‎گوید: خدمت امام باقر(ع) رسیدم و گفتم: اگر در چنین شرایطی مرگ شما برسد جواب خداوند را چه خواهید داد که به جای عبادت خداوند در فکر دنیا و جمع آوری مال دنیا می‎باشید؟ حضرت در پاسخ او فرمودند: اگر در این موقعیت اجل