صفحه ۱۹۳

"و آثرها و أخلد [ الیها] لها": و دنیا را برگزیده و بر هر چیز مقدم داشته و به نگاه ماندگاری به آن میل پیدا کرده است؛ "حتی ظعنوا عنها": تا این که دنیاپرستان از دنیا بیرون رفتند و کوچ کردند "لفراق الابد": برای جدایی همیشگی. به این معنا که مردند و برای همیشه از دنیا جدا گشتند.

دستاورد دنیاخواهان

"و هل زودتهم الا السغب، أو أحلتهم الا الضنک ؟"

( و آیا دنیا جز گرسنگی به آنها توشه ای داد؟ و یا جز در تنگنا آنها را جای نمود؟)

"سغب" به معنای گرسنگی، و "ضنک" به معنای تنگی و تنگناست.

دنیادوستان و دنیاپرستان همه هستی و عمر و نعمت های خدادادی خود را در راه دنیا مصرف کردند، ولی آیا دنیا غیر از این که آنان را بدون زاد و توشه و با دست خالی به عالم آخرت سپرد کار دیگری برای آنان انجام داد؟ "سغب" با این که به معنای گرسنگی است ولی در اینجا کنایه از دست خالی بودن از توشه آخرت است. از طرف دیگر غیر از این است که دنیا انسانها را در قبر تنگ قرار می‎دهد؟ کسی که در دنیا رئیس جمهور و یا ثروتمند و میلیاردر بوده باید در قبر تنگ قرار بگیرد.

حضرت امیر(ع) می‎فرماید: و آیا دنیا به آنان زاد و توشه ای بخشیده است جز گرسنگی و دست خالی بودن ؟ و آیا دنیا آنان را جا و مکان داده است جز در جای تنگی ؟

"أو نورت لهم الا الظلمة ، أو أعقبتهم الا الندامة ؟"

( و یا جز تاریکی نوری به آنان داد؟ یا برای آنان جز پشیمانی به دنبال آورد؟)

دنیا هیچ چیزی به انسانها از مرگ نمی دهد مگر تاریکی قبر و پشیمانی پس از آن. کسانی که برای زندگی، مقام، ثروت، کاخ و باغ دنیا دویده و تلاش کردند، هنگامی که

ناوبری کتاب