صفحه ۱۹۱

"و عفرتهم للمناخر، و وطئتهم بالمناسم، و أعانت علیهم ریب المنون"

( و بینی آنان را به خاک مالیده، و به وسیله سم های خود آنان را پایمال ساخته، و علیه آنان حوادث روزگار را یاری رسانده است.)

"عفره" یعنی او را خاکمال کرد. "مناخر" جمع "منخر" به معنای بینی می‎باشد. "مناسم" جمع "منسم" به معنای قسمت پایین پای شتر است که به آن سپل یا سم می‎گویند. "ریب" به معنای حوادث، و "منون" به معنای روزگار است؛ پس "ریب المنون" به معنای حوادث روزگار می‎باشد.

دنیا بینی گذشتگان دنیاپرست را به خاک مالیده است و آنان را به رو بر خاک انداخته و صورت و بینی شان را خاکمال نموده است؛ به تعبیر دیگر آنان را شکست داده و در حالی که صورت و شکم آنان را به خاک مالیده بر پشتشان سوار شده است. همچنین آنان را زیر پای خود لگدمال و نابود ساخته است. و کمک می‎کند که - نسبت به انسانها و دوستداران خود - حوادث هولناک روزگار پیوسته و بیشتر بر آنان وارد شود.

این تعبیراتی که حضرت می‎فرمایند اکثرا تشبیه است. مخصوصا لگدمال کردن با پای شتران، به این معناست که دنیا نیز مانند شتری که پای خود را روی کسی یا چیزی بگذارد آن را از بین می‎برد بر هر کسی فشار بیاورد او را نابود و له می‎کند.

می‎فرماید: و دنیا آنان را - بینی هایشان یا به خاطر بینی هایشان یعنی غرورشان - به خاک مالیده است، و آنان را به وسیله سم های خود لگدکوب کرده و زیر پا گذاشته است، و علیه این افراد کمک کرده است حوادث روزگار را. به تعبیر دیگر اگر دنیا کمکی هم کرده باشد به این است که حوادث روزگار را بر سر انسانها و دوستان خود پی درپی و بیشتر وارد ساخته است.

ناوبری کتاب