صفحه ۱۸۵

"ملک" به معنای پادشاهی، حکومت و سلطنت می‎باشد و با "ملک" که به معنای مالکیت اشیاء است تفاوت دارد.

"عزت" به معنای غلبه است و انسان عزیز به کسی گفته می‎شود که غالب و مسلط است. البته غلبه گاهی ظاهری و گاهی نسبت به نفوس است.

"و عزیزها مغلوب": و عزیز دنیا و کسانی که غلبه دارند و شما آنان را غالب می‎دانید پس از مدت کوتاهی مغلوب و شکست خورده می‎شوند؛ و در نهایت مغلوب عزرائیل و مرگ گشته و می‎میرند.

در مطالب علمی ممکن است تکرار مطلب مطلوب و مورد پسند نباشد؛ ولی در پندها و اندرزها این چنین نیست، بلکه چون نوعا مردم خواب هستند و خوابشان سنگین است باید بارها مطلب را با عبارات و زبانهای مختلف تکرار کرد تا شاید یکی از آنها مؤثر واقع شود. این است که حضرت علی (ع) یک مطلب را با تعبیرات مختلف تکرار می‎فرماید.

"و موفورها منکوب، و جارها محروب"

( و انبوه و افزون آن بلا دیده، و پناهنده آن غارت شده است.)

"منکوب" یعنی: نکبت زده، بلا دیده، و هم به معنای وارونه شده است. "محروب" به معنای کسی است که مالش از دست رفته و غارت شده است.

کسانی که مال و ثروت در دنیا گردآوری کرده اند گرفتار نکبت و بدبختی می‎شوند و مال آنان تا پایان سالم نمی ماند. اگر مثلا باغی دارند سرما و آفت زده و میوه هایش از بین می‎رود و یا آتش می‎گیرد؛ و ثروتهای دیگر نیز هر کدام به نحوی از دست انسان می‎رود. همچنین کسی که به دنیا پناه بیاورد در نهایت مال و ثروتش را از او می‎گیرند و روانه قبرستانش می‎کنند.

ناوبری کتاب