آیت‌الله منتظری

"بطن" به معنای شکم است، ولی در اینجا کنایه از رو آوردن دنیا به کسی می‎باشد. زیرا وقتی انسان از کسی خشنود باشد با صورت و شکم به او رو کرده، و اگر از کسی ناراحت و عصبانی باشد به او پشت می‎کند. حضرت علی (ع) تعبیرات بسیار ادیبانه ای به کار برده و همه این عبارتها و کلمه ها استعاره و کنایه است.

می‎فرماید: هیچ کسی در روی آوردن خوشی دنیا به او با دنیا ملاقات نمی کند، و به تعبیر دیگر دنیا روی خوش به کسی نشان نداده مگر این که بخشیده است به او سختی پشت کردنش را. گویا این بخشیدن از روی مسخره کردن است. به این معنا که دنیا پس از هر رو آوری به کسی به او پشت می‎کند.

ابر بلا در پی باران خوش

"و لم تطله فیها دیمة رخاء الا هتنت علیه مزنة بلاء"

( و در دنیا بر کسی باران مداومی که موجب خوشی باشد نبارید مگر این که پی در پی ابر بلایی بر او بارید.)

"طل" به معنای باران نم نم است. "دیمة" در اصل "دومة" بوده و از ماده "دوام" می‎باشد. بارانی که آرام آرام و بتدریج و بی صدا ببارد و ادامه داشته باشد برای زمین و کشاورزی بسیار خوب و مناسب است؛ اما بارانی که ناگهان می‎بارد و در نتیجه خاکها را می‎برد اگر موجب سیل و خرابی هم نشود چندان مفید نیست. در هر صورت "دیمة" به باران بادوام و آرام گفته می‎شود.

"رخاء" در اینجا به معنای خوشی است؛ البته به معنای سستی هم آمده ولی در اینجا منظور همان خوشی است. "هتنت" در لغت به معنای باریدن پی در پی است. "مزنة" به تکه ابری گفته می‎شود که به دنبال آن بلا نازل می‎شود؛ مثلا صاعقه ای به دنبال آن ابر آمده و همه را تلف کند.