صفحه ۱۷۱

چیز تمام می‎شود. و کسانی هم که از ابتدا چیزی نداشته و به آرزوهای دنیایی خود نرسیده اند، که وضعشان از ابتدا معلوم بوده است و اصلا از دنیا خیر و خوشی نمی بینند.

اشک و ماتم پس از شادمانی دنیایی

"لم یکن امرؤ منها فی حبرة الا أعقبتها [ أعقبته بعدها] عبرة"

( هیچ فردی از دنیا در خوشی و سرور نبوده مگر آن که به دنبال آن اشک او را بدرقه کرده است.)

"لم یکن" فعل جحد و به معنای ماضی است. "حبرة" به معنای خوشی و سرور است. "عبرة" به معنای اشک است؛ البته در بعضی نسخه ها آن را "عبرة" اعراب گذاری کرده اند که درست نیست.

حضرت امیر(ع) می‎فرماید: هیچ مرد و هیچ فردی از دنیا در نعمت و خوشی نبوده است مگر آن که به دنبال خوشی اشک او را بدرقه کرده است. زیرا بالاخره هر کسی در هر موقعیت و پست و مقامی که قرار بگیرد بالاخره روزی خواهد مرد و قبل از مرگ خودش در حال احتضار بر خود می‎گرید و یا پس از مردن، دیگران به حال او گریه می‎کنند.

روگردانی دنیا پس از روآوری آن

"و لم یلق فی [ من ] سرائها بطنا الا منحته من ضرائها ظهرا"

( و هرگز کسی با روی خوش دنیا روبرو نشده مگر این که بخشیده است دنیا به او سختی پشت کردنش را.)

"سراء" به معنای خوشی می‎آید و در بعضی نسخه ها "من سرائها" ذکر شده، و "ضراء" شدت و سختی معنا می‎دهد.

ناوبری کتاب