آیت‌الله منتظری

طرف و آن طرف یا بالا و پایین می‎روند.

"ذروة" به معنای بلندی است؛ "تذروه الریاح" یعنی: بادها گیاهان خشک شده را بلند می‎کنند.

"باء" در "فاختلط به" برای سببیت است؛ یعنی: به سبب آب باغستانها پر از میوه های گوناگون و سبزی شد. البته بعضی ها گفته اند چون همه میوه ها آب دارند معنای "فاختلط به" این است که گیاهان و درختان گوناگون با آب مخلوط شده اند.

حضرت می‎فرمایند: "لا تعدو": تجاوز نمی کند دنیا "اذا تناهت": هنگامی که منتهی شود "الی أمنیة أهل الرغبة فیها": به آرزوی اهل رغبت در آن "والرضأ بها": و به آرزوی کسانی که به دنیا راضی و خشنودند "ان تکون کما قال الله تعالی سبحانه": بیش از آنچه خداوند منزه و برتر فرموده. "أن تکون" فاعل یا به احتمال قویتر مفعول "لا تعدو" می‎باشد. اگر مفعول باشد در اصل "من أن تکون" بوده است. یعنی دنیا اگر مطابق آرزوهای اهل رغبت به دنیا نیز باشد تجاوز نمی کند از این که مصداق آیه شریفه باشد که می‎فرماید: (واضرب لهم مثل الحیاة الدنیا...) : "برای مردم داستان زندگی دنیا را مثال بزن." البته حضرت این قسمت از آیه شریفه را ذکر نفرموده است و ادامه آن را ذکر کرده و فرموده است: (کمأ أنزلناه من السماء فاختلط به نبات الارض ) : "همچون آبی که آن را از آسمان نازل کردیم که به وسیله آن گیاهان زمین مخلوط شد." به این معنا که باغستانها سبز و خرم شدند و گیاهان گوناگون پیدا کردند. (فأصبح هشیما تذروه الریاح ) : "پس [ با شروع فصل سرما و زمستان ] همه این گیاهان شکسته و خشک می‎شوند و بادها آنها را بلند کرده و این طرف و آن طرف می‎برند." و پس از مدت کوتاهی اثری از آثار آنها باقی نمی ماند. (و کان الله علی کل شئ مقتدرا) : "و خداوند بر هر چیزی قدرت و توانایی دارد."

بنابراین سرنوشت و پایان کار کسانی که در دنیا به آرزوهای خود رسیده و از زندگی دنیا راضی اند، این می‎شود که از دنیا رفته و خاکش می‎کنند و به یک معنا همه