در آن زمان معتزله میگفتند کلام خدا حادث است، و اشاعره در برابر آنها معتقد بودند کلام خدا قدیم است. ابن أبی الحدید که معتزلی مذهب است این عبارت حضرت علی (ع) را بهترین دلیل بر حادث بودن کلام خداوند میداند.
پس قرآن کریم کلام تازه ای است که نمی تواند قدیم باشد. به تعبیر دیگر کلام الله از جمله حوادث عالم است که خداوند آن را گاهی به درخت القاء کرده و گاهی به کوه و گاهی نیز به نفس پیامبراکرم (ص) ؛ و ممکن است به نحو دیگری هم القاء کرده باشد.
ژرف اندیشی در قرآن
"و تفقهوا فیه، فانه ربیع القلوب"
( و در قرآن عمیقا اندیشه کنید، که همانا آن بهار دلهاست.)
"تفقه" از باب تفعل است. یکی از معانی باب تفعل، توغل است که در حقیقت به فرو رفتن و عمیق شدن در چیزی گفته میشود. به عنوان مثال "تطبب زید" یعنی: "توغل فی الطب": زید در علم پزشکی عمیق شد و فرو رفت. "تفقه" در این عبارت به این معناست که در قرآن به طور عمیق اندیشه کنید و آن را برنامه زندگی خود قرار دهید.
البته در اصطلاح رایج به تعمق علمی در فروع دین "تفقه" گفته میشود؛ ولی از نظر لغت و نیز از نظر قرآن و روایات "تفقه" اعم از تعمق علمی در فروع و اصول دین است، و به معنای بصیرت در دین میآید. به عنوان مثال آیه شریفه میفرماید: (فلولا نفر من کل فرقة منهم طائفة لیتفقهوا فی الدین ) سوره احزاب (33)، آیه 21. "پس چرا از هر فرقه ای از آنان گروهی رهسپار نشوند تا در دین بصیرت یابند و عمیق شوند." آیه
.jpg)
