صفحه ۸۳

اساسا حکومت های جور و استبدادی مردم را این گونه می‎خواهند که یا تأیید و تمجید و چاپلوسی از آنها کنند و در حقیقت آنها را در ظلم و جور کمک کنند، یا آن که حداقل سکوت مطلق کنند و هیچ ضرری برای حکومت آنها نداشته باشند؛ هر کسی بخواهد زبان باز کند و حرف حقی به زبان بیاورد باید زبانش را برید و قلمش را شکست. زبان و قلم و دیگر وسائل یا باید به نفع آنها کار کند یا آن که ساکت باشد؛ و اگر سخن و گفتاری برخلاف آنها به زبان آید یا بر قلم جاری شود آن زبان بریده و آن قلم شکسته می‎شود.

"ضائر" از "ضاره یضیر ضیرا" به معنای ضرر زدن است، بنابراین "ضائر" یعنی ضرر زننده. وقتی ساحران فرعون معجزه عصای موسی (ع) را دیدند و به او ایمان آوردند، فرعون آنها را تهدید کرد که دست ها و پاهایتان را از چپ و راست - مثلا پای راست و دست چپ - خواهم برید و همه تان را به دار خواهم زد، خداوند جواب ساحران به فرعون را این گونه گزارش می‎کند: (قالوا لا ضیر انا الی ربنا منقلبون ) .سوره شعراء (26)، آیه 50. که در اینجا "ضیر" به معنای ضرر است؛ "لا ضیر" یعنی: این کار تو ضرری برای ما نیست و ما از آن باکی نداریم، ما به سوی پروردگار خود باز می‎گردیم.

حکومت استبدادی

"و لایزال بلاؤهم حتی لایکون انتصار أحدکم منهم الا کانتصار العبد من ربه، و الصاحب من مستصحبه"

( و بلای آنان استمرار خواهد یافت تا آن که انتقام گرفتن یکی از شما از آنها نباشد مگر مانند انتقام بنده از مالک و اربابش و تابع از متبوعش.)

"انتصار" یعنی انتقام. خداوند پس از آن که دستور پیکار با کافران را می‎دهد و

ناوبری کتاب