صفحه ۸۰

صاحب اختیار کسی باشد و او را تربیت کند "رب" به صورت مضاعف به کار می‎رود؛ مثل: "رب الدار، رب الفرس".مفردات، راغب اصفهانی، ص 336، البته کلمه "رب" در برگیرنده مفاهیم متعددی است، مثل: آقا، مالک، صاحب اختیار، مدبر و مربی؛ و کلمه "ارباب" که در فارسی به معنای مفرد به کار می‎رود جامع این مفاهیم است.

حضرت می‎فرمایند: بعد از من بنی امیه بر شما مسلط خواهند شد و حکومت را به دست خواهند گرفت و شما آنها را اربابان بدی خواهید یافت.

"کالناب الضروس تعذم بفیها، و تخبط بیدها، و تزبن برجلها، و تمنع درها"

( همانند ماده شتر پیر بدخوی که با دهانش گاز می‎گیرد، و دستش را به زمین می‎کوبد، و با پایش افراد را از خود دفع می‎کند، و شیرش را بازمی دارد.)

"ناب" ماده شتر مسن و پیر را گویند؛ معنای اصلی "ناب" دندان نیش است که جمعش "أنیاب" است؛ به ماده شتر وقتی که سنش بالا برود و دندانهای نیشش خوب بلند و قطور بشود از باب تسمیه کل به اسم جزء "ناب" می‎گویند. "ضروس" به ماده شتری می‎گویند که بدخوی است و چموشی می‎کند و کسی را که بخواهد شیرش را بدوشد یا به بچه اش نزدیک شود گاز می‎گیرد.

عرب چون مهمترین سرمایه اش شتر بود و نوعا در بیابان زندگی می‎کرد، با گوشت و شیر و پشم شتر امرار معاش می‎کرد و شتر برای او حیوانی آشنا و مورد بهره گیری و مهم بود؛ به همین جهت مسائلی را که می‎خواستند به دیگران بفهمانند در بسیاری موارد آنها را به شتر تشبیه می‎کردند. امیرالمؤمنین (ع) هم مطابق همین فرهنگ با مردم سخن می‎گویند و بنی امیه را به شتر ماده مسن که چموشی می‎کند و نمی گذارد صاحبش به او نزدیک شود تشبیه فرموده اند.

حضرت در ادامه، خصوصیات این شتر چموش را - که بنی امیه را به آن تشبیه

ناوبری کتاب