به امتحانات و ابتلائات هم که فتنه گفته شده به این خاطر است که در حوادث و ابتلائات است که انسانها خود را نشان میدهند و اهل حرف و اهل عمل از هم جدا میشوند. در قرآن هم آمده است: (و نبلوکم بالشر والخیر فتنة ) سوره انبیاء (21)، آیه 35. یعنی: "و شما را برای امتحان به خیر و شر دچار میکنیم." افراد در کوران حوادث است که خود را بروز میدهند. آن که اهل توحید واقعی است بدون ترس و واهمه به کمک و یاری حق برمی خیزد و با توکل به خدا علیه ظلم و فساد و تباهی مبارزه میکند، و آن کسی که اهل دنیاست تملق میگوید و چاپلوسی میکند و از باطل تعریف و تمجید میکند تا از این راه به نوایی برسد.
خلاصه در ابتلائات است که انسانها شناخته میشوند، و خداوند هم میفرماید: (الذی خلق الموت و الحیاة لیبلوکم أیکم أحسن عملا) سوره ملک (67)، آیه 2. یعنی: "خدایی که مرگ و زندگی را آفرید تا شما را بیازماید که کدامتان نیکوکارترید." اصلا امتحان و آزمایش فلسفه آفرینش است.
پیش بینی فتنه بنی امیه
"ألا ان اخوف الفتن عندی علیکم فتنة بنی أمیة"
( آگاه باشید همانا ترسناکترین فتنه ها بر شما در نزد من فتنه بنی امیه است.)
امیرالمؤمنین (ع) یکی از فتنه های بزرگی را که مسلمانان بعد از آن حضرت گرفتار آن خواهند شد به مردم معرفی کرده، میفرمایند: ترسناکترین فتنه ها در نظر من که به آن گرفتار خواهید شد فتنه بنی امیه است.
در زمان علی (ع) معاویه در شام محدود بود و خیلی نمی توانست قد علم کند، مخصوصا در جنگ صفین هم ضربه ای کاری خورده بود؛ ولی بعد از