"و ضاقت الدنیا علیکم ضیقا !"
( و زمانی که دنیا بر شما تنگ شود چه تنگ شدنی !)
وقتی عده ای آمده اند و به اسم اسلام حکومت میکنند، بیت المال را به یغما میبرند و حاضر نیستند سخن و اعتراضی را بشنوند، هر کس هم در مقابل ظلمشان قدعلم کند او را از بین میبرند، و بدتر از همه مردم را به اسلام بدبین میکنند، در چنین شرایطی به آنان که درد دین و غیرت داشته باشند سخت خواهد گذشت و روزگار را با غم و غصه و آه و اندوه طی خواهند کرد.
"تستطیلون معه به نظر میآید "معه" در اینجا زیادی است و در شرح ابن أبی الحدید و نسخه خطی نهج البلاغه این کلمه نیامده است. أیام البلاء علیکم"
( روزهای ابتلا و آزمایش را خیلی طولانی احساس میکنید، یا این که روزهای بلا و گرفتاری شما به درازا میکشد.)
اگر روزگار به کام انسان باشد روزها برایش سخت نمی گذرد؛ اما اگر دنیا بر انسان تنگ شد و انسان در سختی و مشقت واقع گردید، زمان برای او طولانی جلوه میکند؛ انسان دقیقه شماری میکند و شب و روز را خیلی طولانی میبیند. ایام بلا و امتحان و سختی بر او طولانی میگذرد.البته احتمال این معنا هم هست که حضرت میخواهند بفرمایند: این دوران سختی و بلا بسیار طول میکشد و شما باید آماده این دوران طولانی پر از محنت و بلا باشید؛ که اشاره ای است به دوران سیاه حکومت بنی امیه که حدود 91 سال طول کشید.
گشایشی برای نیکان پس از تحمل دشواریها
"حتی یفتح الله لبقیة الابرار منکم"
( تا آن که خدا برای باقی مانده نیکانتان گشایشی پدید آورد.)