آیت‌الله منتظری

در این که عبارت فوق مربوط به کجا می‎شود در بین شرح دهندگان این خطبه اختلاف نظر است. بعضی از آنها گفته اند که این عبارت مربوط به "رایت ضلالت" و دنباله "و تستخلص المؤمن من بینکم..." است، و بنابراین عبارت: "أین تذهب بکم المذاهب، و تتیه بکم الغیاهب..." جمله های معترضه می‎باشند.بحارالانوار، ج 34، ص 247. بر اساس این احتمال باید بگوییم که حضرت می‎فرماید: حکومت باطل هنگامی که مسلط شود و در همه جا نفوذ کند شما را خرد می‎نماید و افراد مؤمن را از بین دیگران جدا کرده و نابود می‎سازد. و حضرت در ضمن توضیح کارهای حکومت باطل و یا پرچم گمراهی می‎خواهد به اصحاب خود هم موعظه ای کرده باشد. این است که در وسط فرمایشات خود می‎فرماید: "أین تذهب بکم المذاهب...": شما به چه سمت و سویی می‎روید؟ بنابراین بر اساس احتمال اول، از عبارت: "أین تذهب" تا "فعند ذلک" جملات معترضه است و عبارت: "فعند ذلک" ادامه عبارت: "و تستخلص المؤمن..." می‎باشد.

احتمال دوم که مرحوم مجلسی نیز آن را مطرح کرده این است که بگوییم در اینجا مرحوم سید رضی عبارات و جملاتی را حذف کرده است؛ و پس از حذف آن عبارتها این قسمت آمده است.همان.

البته در معنای همین عبارت: "أخذ الباطل مآخذه" دو احتمال وجود دارد:

الف - بر اساس احتمال اول معنا چنین می‎شود که باطل آنجاهایی را که باید فرا بگیرد فرا می‎گیرد. یعنی هر جایی که محل جاگرفتن باطل است آنجاها را فرا می‎گیرد و بر جاهایی که قدرت دارد مسلط می‎شود. پس در حقیقت حضرت می‎فرماید: باطل جاگیر می‎شود در جایی که جای آن است و باید جاگیر شود.