آیت‌الله منتظری

"و نساکا بلا صلاح ، و تجارا بلا أرباح ، و أیقاظا نوما"

( و عبادت کنندگانی بدون شایستگی، و بازرگانانی بدون سود، و بیدارانی خواب.)

"نساک" جمع "ناسک" به معنای عبادت کننده است. و "نوم" جمع "نائم" به معنای کسی است که در خواب است. در صرف میر خواندیم که: "طلبة" و "طلا ب" و "طلب" جمع "طالب" است. اینجا هم "نوم" - بر وزن "طلب" - جمع "نائم" است.

حضرت امیر(ع) در این فرمایش با اشاره به بعضی از صفات دیگر اصحاب خود می‎فرماید: شما نوعا افراد عبادت کننده ای هستید که عبادتهای شما بی روح است. به این معنا که ممکن است در عبادات شما ریا وجود داشته باشد و به اسم عبادت و خدا دکان درست کرده باشید. مثل الان که زیارت و روضه و شعار و امثال آنها زیاد است، ولی آن واقعیتی که باید باشد وجود ندارد.

"و تجارا بلا أرباح": از طرف دیگر شما به ظاهر تاجر آخرت هستید و به تصور خود کارهای خیر زیاد انجام می‎دهید ولی در واقع در این کارهای شما ربح و سودی وجود ندارد. برای این که تجارت شما زمانی سودمند است که خلوص درکار باشد، و اگر عمل شما خالص نباشد ارزشی ندارد.

قرآن کریم می‎فرماید: (الذی خلق الموت والحیاة لیبلوکم أیکم أحسن عملا) سوره ملک (67)، آیه 2. "کسی که مرگ و زندگی را آفرید تا شما را آزمایش کند که کدام یک کردار بهتری دارید."

در بعضی روایات آمده است که مقصود از (أحسن عملا) در آیه شریفه "أخلص عملا"تفسیر المیزان، ج 19، ص 355. می‎باشد؛ یعنی آن که عملش خالص تر باشد. اگر عمل خالص نباشد چندان سودی ندارد. زحمت می‎کشید، اما زحمتی است که نفعی برایتان ندارد که در آخرت به دردتان بخورد.