است مرهم ها و یا ابزار داغ را هر کجا که نیاز باشد میگذارد. به این معنا که فقط برای پول کار نمی کند که یک نسخه ای بنویسد و دارویی تجویز نماید و کاری به بهبودی و عدم بهبودی بیمار نداشته باشد، بلکه داروی خود را بجا و بر اساس نیاز بیمار مصرف میکند. البته این پزشکی که ما درباره آن بحث میکنیم به لحاظ این که پزشک بدن نیست و در حقیقت پزشک روحهاست، تلاش میکند تا دلهای مردم غافل از یاد خدا و قیامت و حق را بیدار کند، به همین دلیل کلمات حکمت آمیز میگوید، کلماتی که بعضی از آنها بشارت گونه است و مردم را نسبت به کارهای خوب تشویق میکند و بعضی از آنها مردم را میترساند و هشدار میدهد. برای این که پیامبر هم بشیر است و هم نذیر؛ در یک جا باید بترساند و در جای دیگر باید بشارت بدهد.
این است که حضرت جاهای نیاز به مرهم ها و داروهای روحی را عبارت میداند از: دلهای کور و مرده، گوشهای کر، و زبانهای لال. برای این که وسیله تماس انسان با جهان خارج یا از راه گوش است که صداها را میشنود، و یا از راه زبان است که با دیگران تماس میگیرد، و یا از راه چشم است که جهان خارج را مشاهده میکند؛ و در نتیجه اگر اینها سالم باشند دل انسان نیز زنده و سالم باقی میماند. ولی اگر انسان با گوش خود حق را نشنود و با چشم خود حقایق را مشاهده نکند و با زبان خود هنگامی که لازم است از حق دفاع نکند، دل او نیز میمیرد. گاهی انسان زیاد حرف میزند و به ظاهر لال نیست، ولی در مواردی که باید یک کلمه به نفع حق حرف بزند و مشکلی را حل کند لال میشود. پس باید چشم و گوش و زبان انسان در راه حق باشند و شفا پیدا کنند تا دلهای مرده نیز زنده شوند.
جستجوگر مواضع غفلت و سرگردانی
"متتبع بدوائه مواضع الغفلة و مواطن الحیرة"
( با داروی خود جستجوگر است مواضع غفلت و جاهای سرگردانی را.)