صفحه ۵۶۸

"مشکاة" به معنای چراغدان است. در گذشته به لحاظ این که برق نبود و روشنی ها معمولا به وسیله چوب و چربی و در این اواخر نفت و امثال آن بود، وقتی چراغ یا آتش در معرض باد قرار می‎گرفت احیانا خاموش می‎شد؛ به همین جهت جایی را در دیوار درست می‎کردند و چراغ را در آن می‎گذاشتند که هم نورش بیرون را روشن کند و هم در معرض باد نباشد و خاموش نشود. پس "مشکاة" به معنای چراغدان و جایگاهی است که چراغ را در آن قرار می‎دادند. قرآن کریم هم می‎فرماید: (الله نور السموات والارض مثل نوره کمشکاة فیها مصباح المصباح فی زجاجة ) سوره نور (24)، آیه 35. "خداوند نور آسمانها و زمین است؛ مثل نورش همچون چراغدانی است که در آن چراغی هست و چراغ در آبگینه ای قرار دارد."

حضرت در این فرمایش خود پیامبران را به درختی تشبیه کرده و فرموده است: خداوند رسول گرامی اسلام را از درخت انبیا(ع) برگزید. در معنای این عبارت دو احتمال وجود دارد:

1 - احتمال اول این که مراد شجره حضرت ابراهیم (ع) باشد؛ برای این که نوع انبیا، چه انبیای بنی اسرائیل و چه پیامبر اسلام (ص)، همه از فرزندان حضرت ابراهیم (ع) هستند.

2 - احتمال دوم این که سلسله انبیا و پیامبران به طور کلی تشبیه به درخت تنومندی شده اند که این درخت تنومند شاخه ها، میوه ها و برگهایی دارد و بر این اساس هر کدام از پیامبران شاخه این درخت می‎باشند و علوم انبیا که به مردم می‎رسد مانند میوه های این درخت به شمار می‎آیند و مؤمنین و بندگان خدا که وابسته به انبیا هستند مانند برگهای این درخت هستند و پیامبراسلام (ص) از بین همه این پیامبران برگزیده شده است؛ چون افضل انبیا می‎باشد.

ناوبری کتاب