صفحه ۵۵۶

برای این که در جمله بعدی "رماح" آمده است که جمع "رمح" به معنای سرنیزه می‎باشد و سرنیزه با تیر مناسبت بیشتری دارد. "شجر" به معنای ضربه زدن با نیزه است.

امیرالمؤمنین (ع) می‎فرماید: بالاخره پس از آن که شکست خوردید و عقب نشینی کردید شما را دیدم که آنها را از سنگرها و جایگاههای خود کنار می‎زدید همان طور که شما را شکست داده و کنار زدند. و کنار زدن شما این طور بود که آنها را به وسیله تیراندازی می‎کشتید و به وسیله سرنیزه می‎زدید.

یکی از امتیازات حضرت امیر(ع) این است که در عین سخن گفتن با فصاحت و بلاغت کامل، از لغات و اصطلاحات عربی بدیع و تازه استفاده می‎فرماید. خدا رحمت کند مرحوم علامه طباطبایی را که اهل تبریز بود ولی گاهی اوقات در تعبیراتش که می‎خواست خیلی فارسی صحیح صحبت کند لغات فارسی قدیمی را به کار می‎گرفت و از کلماتی مانند "آخشیج" و "آمیغ" و مانند آنها استفاده می‎کرد؛ حالا در اینجا حضرت امیر(ع) گاه از عبارات و اصطلاحاتی استفاده می‎کنند که ممکن است برای بعضی ها نامأنوس باشد.

توصیف عقب نشینی دشمن

"ترکب أولاهم أخراهم کالا بل الهیم المطرودة ، ترمی عن حیاضها، و تذاد عن مواردها"

( در حالی که اولین آنها بر آخرینشان سوار می‎شدند مانند شترهای بسیار تشنه رانده شده که از حوضهای آبشان بیرون رانده می‎شوند و از آبشخورهایشان باز داشته می‎شوند.)

"هیم" جمع "أهیم" به معنای شتر بسیار تشنه می‎باشد که از فرط تشنگی در حال

ناوبری کتاب