صفحه ۵۳۰

یا چوبهای خود را روشن کنند و در حقیقت آتش را تکثیر نمایند به آنها "قابس" گفته می‎شود. "حابس" در اصل لغت به معنای حبس کننده می‎آید، ولی اصطلاحا به کسانی گفته می‎شد که در بیابان سوار بر شتر می‎رفتند و راه خود را گم می‎کردند و از روی ناچاری شتر خود را حبس می‎کردند، به این معنا که افسار آن را به جایی می‎بستند تا راه برایشان روشن بشود؛ و مشخص شدن راه معمولا به این صورت بود که دیگران سر کوه یا منار یا هر جای بلندی آتش روشن می‎کردند تا کسی که در بیابان گم شده است راه خود را پیدا کند. به کسی که در بیابان راه خود را گم می‎کرد و به همین دلیل مدتی شتر خود را نگه می‎داشت "حابس" می‎گفتند.

حضرت علی (ع) در این عبارت می‎فرماید: تا این که پیامبر گرامی اسلام شعله ای از آتش را برای کسانی که از آن استفاده کنند برافروخت و روشن کرد. از آتش معمولا دو استفاده می‎شد: یکی این که به وسیله آن گرم می‎شدند وبرای پختن غذا و امثال آن از آن استفاده می‎کردند؛ دوم این که آتش در زمانهای گذشته وسیله روشنایی بوده است. در زمانی که مردم برق نداشتند و برق اختراع نشده بود وسیله روشنایی مردم همین آتش بود. این است که حضرت علی (ع) اسلام را تشبیه به آتش می‎کند که هم برای مردم نورانیت و روشنایی می‎آورد و هم نیازهای آنان را برطرف می‎کند.

"حتی أوری قبسا لقابس": تا این که پیامبر برافروخت شعله ای را برای آنان که از آن بهره ور می‎شوند "و أنار علما لحابس": و علم یا نشانه و پرچمی را نصب کرد و آتشی برافروخت برای کسانی که در بیابان راه خود را گم کرده و شتر خود را نگه داشته اند تا راه را پیدا کنند. علم همان جایی است که آتش را می‎گذاشتند، مثلا بالای کوه یا منار. به تعبیر دیگر پیامبراکرم (ص) برای گمشدگان راه یک علم و آتشی روشن کرد تا راه را پیدا کنند. شاید در زمان ما که برق و امکانات زیادی وجود دارد این تشبیهات چندان جالب به نظر نیاید ولی باید توجه داشته باشیم که حضرت

ناوبری کتاب