آیت‌الله منتظری

در شرح بخش اول خطبه رسیدیم به این عبارت که حضرت به بیان هدف والای اسلام پرداخته و اسلام و مسلمانان را به میدان مسابقه اسب دوانی تشبیه فرموده اند.

ادامه توصیف اسلام و توضیح یک تشبیه

"کریم المضمار، رفیع الغایة"

( میدان مسابقه اسلام با ارزش، و پایان و هدف آن بلند است.)

در گذشته مسابقات اسب دوانی بسیار رایج و معروف بوده و مردم به آن اهمیت می‎دادند؛ برای برگزارکردن یک مسابقه اسب دوانی در ابتدا اسب های چابک و خوب را که به کار مسابقه می‎آمد از شهرها و جاهای گوناگون جمع آوری می‎کردند، به مجموعه این اسب های مسابقه می‎گفتند: "حلبة". در مرحله دوم این اسب های ممتاز را در یک میدانی ریاضت می‎دادند؛ به این معنا که آنها را می‎دواندند تا لاغر شوند و گوشت های اضافی و چربی های آنها از بین برود. زیرا اگر اسب ها چربی و گوشت اضافی داشته باشند مانند افراد چاق نمی توانند با ورزیدگی حرکت کنند و در میدان مسابقه و در روز مسابقه پیروز شوند. به آن میدانی که اسب ها را در آنجا ورزش می‎دهند و تربیت می‎کنند و می‎دواندند تا لاغر کنند و همچنین به مدت این عمل "مضمار" گفته می‎شد. "ضمیر" از ماده "ضمر" به معنای لاغری است و "مضمار" هم نام مکان و هم نام زمان می‎باشد. و در این مدت هم به اسب ها غذاهای خوب و مناسب می‎دادند تا به جای گوشت ها و چربی های اضافی که آب شده و از بین رفته، ماهیچه های محکم و خوب پیدا کنند و بتوانند در مسابقه با چابکی بیشتری مسابقه بدهند.

پس یکی از کارهای مسابقه این است که اول اسب های مناسب و چابک را از جاهای مختلف جمع آوری کنند و در مرحله بعد آنها را لاغر کرده و مهیای مسابقه