آیت‌الله منتظری

به آن حکم خواهد کرد." البته ممکن است ما در ابتدا علت حکمی را ندانیم و یا به ظاهر آن را مطابق عقل برخی افراد نبینیم، ولی با دقت معلوم می‎شود که آنچه اسلام فرموده است مطابق عقل می‎باشد.

8 - موجب درک و فهم

"و فهما لمن عقل"

( و فهم [ قرار داد] برای کسی که اندیشه کرد.)

مولا علی (ع) امیر سخن و اهل فصاحت و بلاغت می‎باشد و بنابراین ممکن است یک حقیقت را با تعبیرات مختلف و گوناگون بیان کند. این است که بعضی از ویژگی ها با بعضی دیگر مشابه یا یکی می‎باشد.

نکته دیگر این که تعبیر به "فهما" با "مفهم" تفاوت می‎کند و نوعی مبالغه را می‎رساند؛ زیرا استعمال مصدر در اینجا برای مبالغه است. مانند: "زید عدل"؛ به این معنا که زید سر تا پایش عدل است و یا مجسمه عدالت می‎باشد. اینجا هم "فهما" یعنی همه اسلام به شما فهم و درک می‎دهد. نمی گوید "مفهم" است؛ چون در این صورت یعنی اسلام چیز دیگری است و به شما فهم می‎دهد. اما با این تعبیر می‎فرماید کأنه خود اسلام فهم است برای هر کسی که اهل تعقل و اندیشه باشد. هر کس اهل تعقل باشد اسلام سبب فهم اوست؛ یعنی به فهم و عقلش افزوده می‎شود. فهم است یعنی سبب فهم است.

9 - موجب افزایش عقل

"و لبا لمن تدبر"

( و عقل و خرد [ قرار داد] برای کسی که عاقبت اندیشی نمود.)