آیت‌الله منتظری

نمی تواند پاسخگوی سؤالات و اشکالات علمی شما باشد سؤال خود را نپرسید.

ج - از امام کاری را تقاضا نکنید که نمی تواند آن را برای شما انجام دهد. به نظر می‎رسد همین احتمال سوم را که عبده اختیار کرده مناسب تر باشد. زیرا حضرت در حقیقت می‎خواهد بفرماید: از من نخواهید کارهای خلافی را که در زمان عثمان انجام شد و خلاف حکم خدا بود انجام دهم.

وظایف امام

"انه لیس علی الامام الا ما حمل من أمر ربه"

( همانا نیست بر امام مگر آنچه از امر پروردگارش به عهده او گذاشته شده است.)

به نظر می‎رسد این عبارت دلیل فرمایش قبلی امیرالمؤمنین (ع) باشد که فرمود: از امام نخواهید آنچه را که در اختیار او نیست انجام دهد. برای این که امام باید تنها فرمان خداوند را مبنی بر گسترش حق و عدالت و مساوات در حقوق اجتماعی انجام دهد. امام نمی تواند حکم هایی خلاف حکم خدا بدهد، یا در تقسیم بیت المال اجحاف کند و آنچه را که به ناحق از او انتظار دارند انجام دهد. به تعبیر دیگر امام به حق نمی تواند انتظارات نابجای امثال طلحه و زبیر و معاویه را برآورده سازد.

"انه" بیان و توضیح کلام پیشین است؛ یعنی از امام عمل به "غیر ما انزل الله" را نخواهید؛ زیرا "لیس علی الامام الا ما حمل من أمر ربه": نیست بر امام مگر آنچه از طرف خداوند بر عهده او گذاشته شده است.

همان گونه که عرض کردم امیرالمؤمنین (ع) این خطبه را - بر حسب نقل - در روز پنجم خلافتشان ایراد فرموده اند و از همان ابتدا می‎خواسته اند به کسانی که از آن حضرت انتظار داشتند - و فکر می‎کردند که ایشان هم مانند عثمان در تقسیم بیت المال تبعیض قائل می‎شوند - بفهمانند که امیرالمؤمنین (ع) هیچ گاه اهل تبعیض نیست و به کسی اجحاف نخواهد کرد و کاری را که ناحق باشد انجام نخواهد داد.