آیت‌الله منتظری

پیامبر(ص) می‎پردازند، سپس بنی امیه را تهدید و توبیخ می‎کنند، و در پایان مردم را موعظه و پند می‎دهند.

البته یک احتمال دیگر این است که قسمت دوم اختصاص به بنی امیه نداشته باشد و همه مسلمانان را شامل گردد.

در تفسیر علی بن ابراهیم به مناسبت تفسیر سوره نحل و آیه شریفه: (لیحملوا أوزارهم ) سوره نحل (16)، آیه 25. حدیثی از امام صادق (ع) نقل می‎کند که مطابق آن امیرالمؤمنین (ع) این خطبه را در روز پنجم که مردم با او بیعت کردند خوانده است. پس بر اساس این نقل، حضرت این خطبه را در همان اوایل خلافت خود انشاء فرموده اند.تفسیر القمی، ج 1، ص 384.

پیامبر شاهد، بشیر و نذیر

"حتی بعث الله محمدا(ص) شهیدا و بشیرا و نذیرا"

( تا آن که خداوند محمد(ص) را برانگیخت در حالی که گواه [ بر امت ها] و بشارت دهنده و بیم دهنده است.)

در این فرمایش، حضرت علی (ع) صفات پیامبراکرم (ص) را بیان فرموده است که آن حضرت بر امت خود و دیگر امت ها گواه است. در قرآن کریم این مطلب آمده است که هر پیامبری گواه امت خود می‎باشد و پیامبراکرم (ص) علاوه بر این که گواه امت خود است نسبت به امم و پیامبران دیگر نیز گواه می‎باشد؛ (و یوم نبعث فی کل أمة شهیدا علیهم من أنفسهم و جئنا بک شهیدا علی هؤلاء) .سوره نحل (16)، آیه 89.

صفت دیگر پیامبر این است که مردم را به رحمت خدا و بهشت و نعمت های الهی بشارت می‎دهد و از جهنم و انتقام الهی می‎ترساند.

این است که انسان و مخصوصا علمای اعلام و منبری ها باید از