آیت‌الله منتظری

نقش ممتاز علی (ع) در مبارزات پیامبر(ص)

"وایم الله لقد کنت [ من ] فی ساقتها"

( و به خدا سوگند من در دنباله لشکرش بودم.)

در این عبارت "من ساقتها" و "فی ساقتها" هر دو نقل شده و صحیح است.

"ساقة" جمع "سائق" است، و اصل آن "سوقة" مانند "طلبة" بوده است. "طلبة" جمع "طالب" است و این که گاهی گفته می‎شود فلانی "طلبه" است غلط می‎باشد؛ زیرا "طلبه" جمع می‎باشد و صحیح آن است که بگوئیم فلانی "طالب" است. پس اصل "ساقة" "سوقة" بوده که واو آن تبدیل به الف می‎شود. اگر یک گله شتر یا گروهی از افراد در حال حرکت باشند، کسی که از عقب حرکت می‎کند و آنها را می‎راند "سائق" نامیده می‎شود. به همین مناسبت دنباله لشکر را نیز به نام "ساقة" می‎نامیدند.

به طور کلی هر لشکر از پنج قسمت تشکیل می‎شد، که عبارتند از:

1 - "مقدمة الجیش"؛ گروهی که پیشاپیش لشکر حرکت می‎کردند تا جایی برای فرود و استراحت لشکر پیدا کنند و یا از نیروهای دشمن و کمینگاههای آنها باخبر شوند مقدمة الجیش نامیده می‎شدند.

2 - "قلب لشکر"؛ وسط لشکر که معمولا سران و شخصیت ها و فرماندهان اصلی در آن قسمت بودند قلب لشکر به شمار می‎آمد.

3 - "میمنه لشکر"؛ گروهی که سمت راست قلب لشکر بودند میمنه لشکر به شمار می‎آمدند.

4 - "میسره لشکر"؛ افراد و یا نیروهایی که در سمت چپ قلب لشکر حرکت می‎کردند میسره آن نامیده می‎شدند.

5 - "مؤخرة الجیش"؛ این بخش از قسمت های اصلی و مهم لشکر به شمار