صفحه ۴۴۲

عنایت پیامبر(ص) به درماندگان

"یحسر الحسیر، و یقف الکسیر، فیقیم علیه حتی یلحقه غایته، الا هالکا لا خیر فیه"

( وامانده وامی ماند، و شکسته باز می‎ایستاد، پس [ پیامبر] بر سر او می‎ایستاد تا او را به هدفش برساند؛ مگر هلاک شده ای که امید خیری در او نیست.)

"حسیر" به معنای وامانده و خسته می‎آید؛ در آیه شریفه: (ینقلب الیک البصر خاسئا و هو حسیر) سوره ملک (67)، آیه 4؛ یعنی: "تا سرانجام چشمت زبون و درمانده به سوی تو باز گردد". نیز به همین معنا می‎باشد. "کسیر" یعنی شکسته.

در بین عرب ها تشبیه به شتر بسیار رواج داشته؛ برای این که شتر یکی از مهمترین سرمایه های آنان بوده است. به همین جهت حضرت علی (ع) نیز در اینجا از تشبیه به شتر استفاده می‎نماید.

فرض کنید ساربانی بخواهد یک گله شتر را در مسیری طولانی حرکت دهد و به مقصد برساند، در این مسیر بعضی از شترها خسته و وامانده می‎شوند و از حرکت بازمی ایستند؛ بعضی دیگر ممکن است پایشان شکسته شود و از رفتن بازبمانند. در اینجا ساربان نمی تواند آنها را رها کند و با بقیه شترها راه خود را ادامه دهد، بلکه در این موارد ساربان می‎ایستد و تلاش می‎کند شتری را که خسته شده به هر صورتی که امکان دارد راه بیندازد و مثلا آب و علفی به او می‎دهد تا به حرکت خود ادامه دهد و از قافله عقب نماند. شتر پا شکسته را هم تا جایی که بتواند درمان می‎کند و مرهمی روی شکستگی آن گذاشته و آن را می‎بندد و بالاخره به بقیه شترها ملحق می‎سازد. البته اگر شتری باشد که به هیچ نحو نشود آن را راه انداخت و به قافله ملحق نمود، در این صورت ساربان ناچار است به راه خود ادامه دهد و به خاطر یک شتر قافله را به طور کلی معطل و یا فدا نکند.

ناوبری کتاب