آیت‌الله منتظری

به نظر می‎رسد که عبارت: "سیاتی علیکم زمان..." با همان فراز پیشین که فرمودند: "و ذلک زمن لا ینجو فیه..." مناسبت و ارتباط دارد. به این معنا که در آن زمان حتی اگر کسی دانشمند و طرفدار حق باشد کاری نمی تواند انجام دهد و گوش شنوایی در برابر آنها وجود ندارد. به همین جهت حضرت فرمودند: این طور افراد از جامعه برکنار می‎باشند؛ و اگر آن عالمان و یا گروهی از آنها در بین مردم باشند کسی آنان را نمی شناسد و اگر غایب هم باشند کسی در مورد آنها سؤال و یا جستجو نمی کند. لذا می‎توان گفت این زمان با زمانی که می‎فرماید: "اسلام در آن وارونه می‎شود" یکی است؛ یعنی زمانی که در آن اسلام وارونه می‎شود همان زمانی است که افراد مؤمن احساس می‎کنند نمی توانند نقش مؤثری در اجتماع داشته باشند و کسی به حرف حق آنان گوش نمی دهد، و به این سبب خود را از صحنه اجتماع و داخل شدن در مسائل سیاسی اجتماعی آن کنار می‎کشند.

وظیفه افراد تأثیرگذار

البته همان طور که زمانها و شرایط متفاوت هستند افراد نیز با یکدیگر تفاوت دارند. به این معنا که بعضی افراد در شرایط سخت اجتماعی هم می‎توانند مؤثر باشند و اگر همه مردم از آنها اطاعت نمی کنند حداقل جمعی از آنان پیروی خواهند کرد. این افراد - هم از جهت عقلی و هم از جهت شرعی - نمی توانند خود را کنار بکشند و باید خود را در معرض مسائل اجتماعی قرار داده و حرف حق خود را بزنند و امر به معروف و نهی از منکر کنند. از طرف دیگر بعضی افراد خوب و دانشمند هم هستند که می‎بینند کسی به حرف آنان گوش نمی دهد و حرف حق آنها زمین می‎خورد و یا وارونه تفسیر می‎شود و فایده ای هم ندارد که بخواهند در برابر افکار مردم افکار تازه دیگری ارائه کنند، بنابراین به لحاظ این که انسان عاقل کار را برای نتیجه اش انجام